D. KONUSU                           : Çankaya Belediyesi Belediye Meclisi’nin 29.08.2003 gün ve 319 sayılı kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin ve dayanağı olan Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı “Otopark Yönetmeliğinin Geçici 5. Maddesi Uyarınca Belirlenen Uygulama Esasları”nın 5. maddesinin f bendinin iptali ile yürütmenin durdurulması istemidir.

ITTILA TARİHİ                   : 22.05.2004

AÇIKLAMALAR                 : Çankaya Belediyesi Belediye Meclisi’nin 29.08.2003 gün ve 319 sayılı kararıyla (EK 1), Ankara İli, Çankaya İlçesi, Uğur Mumcu Caddesi, 5464 ada 21 parsele ait 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği yapılmıştır.

Bu plan değişikliği ile anılan parsel, spor ve rekreasyon alanı olarak düzenlenmekte, yapı yaklaşma mesafeleri azaltılmakta,  parsel zemini altında 5496 ada 11 parseldeki otel, kongre merkezi ve alışveriş merkezi binasına hizmet verecek 6 katlı otopark yapılması öngörülmektedir.

Plan değişikliğine konu olan 5464 ada 21 parsel, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 13.07.1994 tarih 3591 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiş ve aynı kurulun 10.08.2000 tarih ve 6935 nolu kararı ile de 1/1000 ölçekli imar planı üzerinde sınırları belirlenmiş olan “Papazın Bağı”nın karşı parselinde yer almaktadır (EK 2).

İPTAL NEDENLERİ            : Dava konusu plan değişikliği kamu yararına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve ilgili mevzuata aykırıdır.

1-/ Dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği (EK3), Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik düzenlemelerine uygun değildir.

Yönetmeliğin 3. maddesinin 6. fıkrasında “Plan değişikliği: Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan plan düzenlemeleridir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır.

Dava konusu imar planı değişikliği, hiçbir  bilimsel ve teknik gerekçeye dayanmayan ve kamu yararına yönelik olmayan bir plan değişikliği olup, 1/5000 ölçekli nazım imar planına da açıkça aykırıdır (EK 4). Şöyle ki;

a-/ Söz konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği plan notlarında “Parsel üzerinde E=0,05; Hmax=6,50 m olmak üzere kafeterya, lokanta vb tesisler yapılabilir. Yapı yaklaşma sınırı; Uğur Mumcu Caddesine 10 m, Kemer Sokağa 5 m, komşu parsellere 3 m olacaktır.” denmekte ve “Parsel içindeki yeşil alanlar, seyir ve gezi terasları, açık yüzme havuzu, açık spor salonları vb düzenlemeler yapılabilir. Bu düzenlemeler ile bu düzenlemelere hizmet verecek (zemin altında yapılacak) gerekli servis hacimleri ve müştemilatlar emsal haricidir.” hükmü yer almaktadır. Bu hükümlere karşın 1/5000 ölçekli nazım imar planı plan notlarında 5464 ada 14 parselde (şu anki 5464 ada 21 parsel) “Yeşil, gezi ve seyir terasları, açık hava lokantası, kır kahvesi, yüzme havuzu, spor tesisleri ve bu gibi sosyal kullanımlara ayrılacak ve bunlara servis vermek için E=0,05; Hmax=6,50 m’yi geçmemek, Köroğlu Sokağa (Uğur Mumcu Caddesi) 70,00 m, Kemer Sokağa 10,00 m ve komşu parsellere 5,00 m’den çok yaklaşmamak şartıyla zemin üstünde yapı yapılabilir.” denmektedir.

Buradan açıkça görüleceği üzere 1/5000 ölçekli nazım imar planında belirtilen yapı yaklaşma sınırları 1/1000 ölçekli imar planı tadilatıyla düşürülmüş, ayrıca 1/5000 ölçekli nazım imar planında emsale dahil olan yeşil, gezi ve seyir terasları, açık hava lokantası, kır kahvesi, yüzme havuzu, spor tesisleri ve bu gibi sosyal kullanımlara ayrılacak ve bunlara servis verecek vb kullanımlar 1/1000 ölçekli imar planı tadilatında emsal dışında bırakılmak suretiyle inşaat alanında artışa gidilmiştir.

b-/ 1/5000 ölçekli nazım imar planı notlarında 5464 ada 14 parselde (şu anki 5464 ada 21 parsel) zemin altında yapılaşmaya izin veren bir hüküm bulunmamasına rağmen bu duruma aykırı olarak 1/1000 ölçekli imar planı tadilatı notlarında “Parsel zemini altında, parselin otopark ihtiyacını karşılayacak ve 5496 ada 11 parseldeki otel, kongre merkezi ve alışveriş merkezi binasına hizmet verecek 6 katlı otopark ve bu otoparka hizmet veren teknik hacim (otopark katlarının altında) yapılabilir.” hükmü bulunmaktadır. Bu gerekçelerle 1/1000 ölçekli imar planı tadilatı 1/5000 ölçekli nazım imar planına açıkça aykırıdır.

c-/ Ayrıca 18.04.2003 gün ve 146 sayılı Çankaya Belediyesi Belediye Meclis kararı ile reddedilen (EK 5) 5464 ada 21 parsele ilişkin imar planı değişikliği (Red kararının iptaline ilişkin şirket tarafından Ankara 3. İdare Mahkemesine açılan 2003/1077 E. sayılı dava devam ederken) aynı İmar Emlak ve İstimlak Komisyonu Başkanı’nın bilgisi ve görüşü dahilinde plan değişikliğini talep eden şirket lehine ve kamu yararı aleyhine daha da genişletilerek 29.08.2003 tarih ve 319 sayılı Çankaya Belediyesi Belediye Meclis kararı ile onanmıştır (EK 1). 18.04.2003 tarihinden 29.08.2003 tarihine kadar geçen yaklaşık dört ayda, üstelik red kararının iptaline ilişkin dava süreci de devam ederken ne değişmiştir ki 1/5000 ölçekli nazım imar planı kararlarına açıkça aykırı hükümler içeren bir imar planı tadilatı kabul görmüştür.

Yukarıda belirtilen gerekçelerle şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına, ilgili mevzuata ve 1/5000 ölçekli nazım imar planına aykırı olan  29.08.2003 tarih ve 319 sayılı Çankaya Belediyesi Belediye Meclis kararı ile onanan 1/1000 ölçekli imar planı tadilatının iptali gerekmektedir.

2-/ İmar Planı değişikliğine esas plan sınırı sadece 5464 Ada, 21 Parseli kapsamasına rağmen, 3 nolu plan notunda “Plan zemini altında, parselin otopark ihtiyacını karşılayacak ve 5496 Ada, 11 Parseldeki  otel, kongre merkezi ve alışveriş merkezi binasına hizmet verecek 6 katlı otopark ve bu otoparka hizmet veren teknik hacim (otopark katlarının altında) yapılabilir.” denilmekle planda tanımlanan sınır dışında kalan bir alanla ilgili düzenleme yapılmıştır. Plan sınırı dışında bir alanla ilgili düzenleme yapılmış olması sebebiyle de dava konusu plan değişikliği planlama ilkelerine aykırı olup iptali gerekmektedir.

3-/ Plan değişikliğine konu olan parsel, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 13.07.1994 tarih ve 3591 sayılı kararı ile 1. Derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiş olan “Papazın Bağı”nın karşı parselinde yer almaktadır.

1. Derece Doğal Sit, bilimsel muhafaza açısından evrensel değeri olan, ilginç özellik ve güzelliklere sahip olması ve ender bulunması nedeniyle kamu yararı açısından korunması gerekli olan, korumaya yönelik bilimsel çalışmalar dışında aynen korunacak alanlardır.

Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu, bu öneme haiz sit alanlarının korunmasını sağlamak amacıyla “Koruma alanı belirlenmemiş sit alanı dışındaki tescilli parsellerde, bu parsele komşu olan veya aralarından yol geçse dahi bu parsele cephe veren parsellerin koruma alanı olarak kabul edilmesine, bu alanlarda gelecekte yapılacak uygulamalarda aksaklıklara neden olunmaması için Koruma Kurulundan karar alınmadan herhangi bir uygulama yapılamayacağına” dair  5.11.1999 tarih ve 664 sayılı ilke kararını almıştır (EK 6). 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 57. maddesine göre, kamu kurum ve kuruluşları (belediyeler dahil) ile gerçek ve tüzel kişiler, koruma kurullarının kararlarına uymak zorundadırlar.

Yukarıda belirttiğimiz kullanım koşullarını getiren plan değişikliği sit alanına karşı bir parseli kapsadığından yukarıda anılan ilke kararı gereğince Koruma Kurulundan karar alınması gerekirken, bu ilke kararına uyulmamıştır. 

4-/ Plan değişikliği ile parsel zemini altında 5496 ada 11 parseldeki otel, kongre merkezi ve alışveriş merkezi binasına hizmet verecek 6 katlı otopark yapılması öngörülmektedir.

Her ne kadar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın Otopark Yönetmeliği’nin geçici 5. maddesi uyarınca belirlediği Uygulama Esaslarının “Bina Otoparklarının Düzenleme İlkeleri” başlıklı 5. maddesinin f bendinde “Bina otopark gereksinmesi, 500 m. yürüyüş uzaklığı içinde kalmak ve projeleri onaylanarak, otopark gösterilen yapıya öncelikle yapı kullanma izni alınmak ve irtifak hakkı kurularak tapuya şerh verilmek koşullarıyla bir başka parselle karşılanabilir.” denilmekte ise de;

Otopark Yönetmeliği’nin 3. maddesinde otopark tanımlarına yer verilmiş ve “Bina Otoparkları: Bir binayı çeşitli amaçlar için kullanan özel ve tüzel kişilere ait ulaşım ve taşıma araçları için, bu binanın içinde veya bu binanın oturduğu parselde açık veya kapalı olarak düzenlenen otoparklar” ve “Bölge Otoparkları ve Genel Otoparklar: Bir şehir veya bölgenin mevcut ve gelecekteki şartları ve ihtiyaçları göz önünde bulundurularak imar planları ile düzenlenen ihtiyaca göre açık, kapalı ya da katlı olarak, belediyeler veya diğer kamu kuruluşları ve özel kişiler tarafından yapılan ve işletilen otoparklar” olduğu ifade edilmiştir.

Otopark Yönetmeliği’nin 4. maddesinin e bendinde “İmar planları hazırlanırken parselinde otopark tesisi mümkün olmayan yerlerde otopark ihtiyacının karşılanması amacıyla bölge ve genel otopark yerleri belirlenir.” şeklinde düzenleme yer almaktadır.

Başka bir parseldeki otel binasının ihtiyacını karşılamak üzere yapılması öngörülen 6 katlı otopark, bölge ve genel otopark yeri değil, tam aksine irtifak hakkı kurularak sadece otel binasına hizmet vermesi amacıyla yapılan bir düzenlemedir.

Otopark Yönetmeliği’nin 4. maddesinin h bendinde “İmar planları veya belediye meclisi ve il idare kurulu kararlarıyla bu Yönetmelik hükümlerine aykırı kararlar getirilemez. (Parselinde otopark ihtiyacı karşılanamayan durumlarda, belediyesince Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecek otopark bedeli alınır.” denilmektedir.

Görüldüğü üzere Otopark Yönetmeliği’nin yukarıda alıntılanan tüm maddeleri uyarınca; 5496 ada 11 parseldeki otel, kongre merkezi ve alışveriş merkezi binasına hizmet verecek otoparkın öncelikle kendi parselinde karşılanması esas olup; ki onaylı mimari projesinde mevcuttur; karşılanamaması halinde dahi yönetmelik gereği bedeli alınarak belediyesince inşa edilecek bölge veya genel otoparktan hizmet alması esastır.

Otopark Yönetmeliği’nin anılan bu düzenlemelerine açıkça aykırı olan imar planı değişiklinin iptali gerekmektedir.

Plan değişikliğinin dayanağı olan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın hazırladığı Uygulama Esaslarının 5. maddesinin f  bendi de Otopark Yönetmeliği’nin yukarıda anılan düzenlemesine açıkça aykırı olduğundan, bu düzenlemenin de iptalini talep etme zarureti hasıl olmuştur.

5-/ Yapılan plan değişikliği üzerine yapı ruhsatlarının düzenlenmesi söz konusu olduğundan ve inşaat çalışmalarının sürdüğü göz önüne alındığında açıkça hukuka aykırı olan dava konusu işlemlerin öncelikle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesini talep etmekteyiz.

HUKUKSAL NEDENLER    : 2577 sayılı İYUK, 3194 sayılı İmar Kanunu ve ilgili tüm mevzuat

SONUÇ VE İSTEM               : Yukarıda kısaca sunulan ve re’sen göz önüne alınacak  nedenlerle;  Çankaya Belediye Meclisinin 29.08.2003 gün ve 319 sayılı kararıyla kabul edilen 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin ve dayanağı olan Ankara Büyükşehir Belediyesinin hazırladığı “Otopark Yönetmeliğinin Uygulama Esasları”nın 5. maddesinin f bendinin İPTALİNE, öncelikle  YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA karar verilmesi, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı idarelere  yükletilmesine karar verilmesini saygı ile dilerim.

Davacı Vekili

EKİ:

1. T.C. Çankaya Belediyesi Belediye Meclisi’nin 29.08.2003 gün ve 319 sayılı kararı
2. T.C. Kültür Bakanlığı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 13.07.1994 tarih 3591 sayılı kararı ile 10.08.2000 tarih ve 6935 sayılı kararı.
3. Ankara İli Çankaya İlçesi Uğur Mumcu Caddesi 5464 Ada 21 Parsele Ait 1/1000 Ölçekli İmar Planı Tadilatı Önerisi
4. Gaziosmanpaşa Turizm ve Ticaret Merkezi Nazım İmar Planı 1/5000
5. T.C. Çankaya Belediyesi Belediye Meclisi’nin 18.04.2003 gün ve 146 sayılı kararı
6. T.C. Kültür Bakanlığı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 5.11.1999 tarih ve 664 sayılı ilke kararı