Ulus Meydanı İşhanı- Bozkurt, Bolak, Beken (1954)

Yarışmayı çıkaran kurum: T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü

Jüri Üyeleri: Kemal Aygün, Feyyaz Köksal, Feridun Kip, Ahsen Yapaner, Orhan Safa, Mesut Gün, İsmail Devletkuşu, Orhan Alsaç, Ali T. Güran, Muzaffer Til, Cevdet Erbek

10.08.1952 / 9.2.1953 tarihleri arasında Emekli Sandığının İş Hanı ve Ulus Meydanı’nın tanzimi için açtığı yarışmayı Orhan Bozkurt, Orhan Bolak ve Gazanfer Beken kazanmışlardır. Bu sayede elde edilen projeyle yapılan yapılar, 1927 yılında yapılan heykel ile beraber Ulus Meydanı’nı ‘Meydan’ yapmışlardır. Ankara Kentinin son 50 yıllık hafızasında son derece önemli bir yere sahiptir.

Öncelikle, 1950’lere kadar etkili olan I. ve II. Milli Mimari akımlarından sonra, tavizsiz modern çizgileriyle İstanbul Hilton Oteli’nin yarattığı etkinin bir benzerini Ankara’da yaratmıştır. Meydan’ ın diğer iki köşesinde yer alan Sümerbank Binası ve Kurtuluş Savaşı Müzesi Binası (İlk Millet Meclisi, öncesinde İttihat Terakki Binası olarak kullanılmıştır)’nın yoğun ve güçlü yapılarına en az onlar kadar ustaca bir cevap vermiştir.

Üç bir tarafındaki yolların, dolayısıyla yakın kentsel çevresinin oldukça zor ve karmaşık verilerine rağmen; oluşturduğu iç avlular, sokaklarla kurduğu ilişki, Meydan’a, Heykel’e karşı tavrı, yüksek büro bloğunun hafif gerilimli yapısı ve benzeri unsurlar yapıya adeta bir ‘Kentsel Yapı’ statüsü kazandırmaktadır. Yapı, yakınçağ mimarlık tarihimiz açısından son derece önemli düzeyde bir belge değerine sahiptir. Aynı zamanda halen aktif bir şekilde kullanılması dolayısıyla işlevseldir ve ekonomik değeri vardır.

Son 50 yılın Ankara’sında yaşayıp da bu çarşı kompleksinde yer alan Mişmiş Kuruyemişin sakızlı, fıstıklı dondurmasını, Akman’in bozasını bilmeyen herhalde çok az insan vardır. Bütün bunlar yapının ciddi bir anı değerine sahip olduğunun işaretleridir.

Kısacası 50 yıldır yukarıda bahsedilen 2 yapıdan daha çok Ulus Meydanı’nı ‘Meydan’  yapan bu yapı, bir kültür varlığıdır ve özenle korunmayı hak etmektedir.