Y.D. İSTEMLİDİR

 

ANKARA NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA,

 

DAVACI                      : Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Şehir Plancıları Odası
VEKİLİ                        : Av. Hatice Genç, Strazburg Cad. No: 38/21 Sıhhiye/ANKARA
DAVALI                       : Ankara Büyükşehir Belediyesi
KARAR TARİHİ         : 14.01.2005
D. KONUSU             : Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin, 24.12.2004 tarih ve 5272 sayılı Belediye Kanununun 73’üncü maddesine dayanarak, 14.01.2005 gün ve 210 sayılı kararı ile “Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının tamamını, Tarihi Kale içini, Kalenin doğusunda yer alan bölgeye ait Eski Kent Dokusu Koruma Amaçlı İmar Planının kuzey bölümünü, Atıfbey 1. Etap Park ve Rekreasyon Alanı Uygulama İmar Planını, İsmetpaşa Mahallesini ve Roma Hamamını kapsayan alanda yürürlükteki Kamu Proje Alanı 5, Kamu Proje Alanı 6 ve 1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planların iptali ile Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı oluşturulması” kararının iptaline ve öncelikle yürütmesinin durdurulmasına karar verilmesi istemimizin sunulmasıdır.

DAVA AÇMA İSTEMİMİZE İLİŞKİN GEREKÇELERİMİZ

1-      Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Şehir Plancıları Odası, 6235 ve 3458 sayılı yasalara göre kurulan TMMOB’ye bağlı, kamu kurumu niteliğinde bir meslek örgütü olup, alanına ilişkin tek meslek odasıdır.

2-      Kanun, oda tüzüğü ve ilgili yönetmeliklerde belirtildiği gibi Şehir Plancıları Odası, mesleğin ve meslektaşların hak ve çıkarlarını korumak, şehir planları ve uygulamalarının, planlama esaslarına, şehircilik ilkelerine ve kamu yararına uygun yapılmasını denetlemek, bu konudaki eksiklikleri, yanlışlıkları ortadan kaldırmak için gerekli çalışmaları yapmakla yükümlüdür.

3-      TMMOB Şehir Plancıları Odası ilgili bakanlık, kamu kurumları, belediyeler ve diğer kuruluş ve makamlarla ilişki içerisinde ülkemizin sağlıklı ve düzenli kentleşmesi, kent planlarının şehircilik esaslarına ve meslek ilkelerine uygun yapılması için; yazışma, görüşme girişimleriyle düzeltilmesini başaramadığı hatalı plan, karar ve uygulamaları yargıya götürmekte, yargı yoluyla çabalarını sürdürmektedir.

TMMOB Şehir Plancıları Odası, kurulduğu günden bu yana, kanunlara, şehircilik bilimine ve kamu yararına aykırı olan plan ve uygulamalara karşı mücadelesi çerçevesinde gerektiğinde yasal süreçleri de izleyerek görevini yerine getirmekle yükümlüdür ve somut davayı da bu nedenle açmaktadır.

 

AÇIKLAMALAR

Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.01.2005 gün ve 210 sayılı kararı (EK-1) ile 24.12.2004 tarih ve 5272 sayılı Belediye Kanununun 73’üncü maddesine dayanılarak “Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı” oluşturulmuştur. Oluşturulan yeni proje alanı, yürürlükteki “Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı”nın tamamını, “Tarihi Kale içi”ni, Kalenin doğusunda yer alan bölgeye ait “Eski Kent Dokusu Koruma Amaçlı İmar Planı”nın kuzey bölümünü, “Atıfbey 1. Etap Park ve Rekreasyon Alanı Uygulama İmar Planı”nı, “İsmetpaşa Mahallesi”ni ve “Roma Hamamı”nı kapsamaktadır. Sözkonusu teklif alan sınırları içinde daha önce onaylanmış olan “KPA 5”, “KPA 6” ve Belediye Meclis kararı ile onaylı “1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planlar”, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.01.2005 gün ve 210 sayılı kararı ile iptal edilmiş ve 1/5000 ölçekli “Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı” teklifi oy çokluğu ile kabul edilmiştir. Bu karar, Ulus Tarihi Kent Merkezi'nde yaşanan sürece ilişkin biri dizi belirsizliği ve hukuksuz durumu da beraberinde getirmiştir. Sözkonusu karar şehircilik ilkelerine, bilimsel gereklere ve kamu yararına açıkça aykırıdır. Bu nedenlerle de  iptalini talep etme gereği doğmuştur. Aykırılık gerekçelerimiz aşağıda sunulmaktadır.

DAVA KONUSU İDARİ İŞLEMİN İPTALİNE İLİŞKİN GEREKÇELERİMİZ 

USUL AÇISINDAN İPTAL GEREKÇELERİMİZ

1- Ankara Büyükşehir Belediyesinin 14.01.2005 gün ve 210 sayılı kararı, bir idari işlemin idarece iptali veya geri alınmasının, o idari işlemin yapılmasına ilişkin usullere tabi olması gereğine aykırıdır. Ankara Büyükşehir Belediyesi, daha önce aldığı kararı aynı şekilde ve aynı usulde geri alması gerekirken bu yapılmamış, sit alanı ilan edilen ve Koruma Kurulu tarafından karara bağlanan planlar, Koruma Kurulunun kararı olmadan Ankara Büyükşehir Belediye Meclisince iptal edilmiştir.

Ankara İl Merkezinin Arkeolojik ve Kentsel Sit Alanları ile Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıkları, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 12.04.1980 gün ve A-2167 sayılı kararı ile belirlenmiştir. Söz konusu karar ile Ulus Bölgesi, Sit Alanı ilan edilmiştir. Alana ait koruma planının elde edilmesi için yarışma açılmış ve yarışma sonucu birinci gelen ekibe 1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı yapımı ihale edilmiş ve hazırlanan plan, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 10.11.1989 gün ve 954 sayılı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 15.01.1990 gün ve 33 sayılı kararı ile onaylanmıştır.

Ankara Büyükşehir Belediyesince iptal edilen 1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planlara konu alan, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümleri uyarınca sit alanı ilan edildiğinden, planlar onaylanmadan önce Ankara Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulunun kararı alınmış olduğundan, aynı şekilde 1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planlar iptal edilmeden önce de 2863 sayılı Kanun uyarınca Koruma Kurulunun görüşlerinin ve kararlarının alınması gerekirdi. Bu nedenle Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinde kabul edilerek yürürlüğe girmiş bir koruma amaçlı imar planının, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu onayı olmaksızın yalnızca Ankara Büyükşehir Belediyesi Meclisi kararıyla iptal edilmiştir. Bu da plan hazırlama ve onama süreçlerindeki usule aykırıdır.

Belediye Meclisinin tek başına böyle bir karar alması 2863 Sayılı (5226 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile değişik) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun da 17. maddesinde belirtilen Koruma amaçlı imar plânları yapılacak değişiklikler ile ilgili usullere aykırıdır. Kanunun 17. maddesi Koruma Planlarının onama sürecini aşağıdaki şekilde tarif etmektedir.

“MADDE 17. - (14.7.2004 tarih ve 5226 sayılı Kanun ile değişik) a) Bir alanın koruma bölge kurulunca sit olarak ilanı, bu alanda her ölçekteki plân uygulamasını durdurur. Sit alanının etkileşim çevresine ilişkin varsa 1/25.000 ölçekli plân kararları ve notları alanın sit statüsü dikkate alınarak yeniden gözden geçirilerek ilgili idarelerce onaylanır.

Koruma amaçlı imar plânı yapılıncaya kadar, koruma bölge kurulu tarafından üç ay içinde geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları belirlenir. Belediyeler, valilikler ve ilgili kurumlar söz konusu alanda ilgili meslek odaları, sivil toplum kuruluşları ve plândan etkilenen hemşerilerin katılımı ile toplantılar düzenleyerek koruma amaçlı imar plânını hazırlatıp, incelenmek ve sonuçlandırılmak üzere koruma bölge kuruluna vermek zorundadır. İki yıl içinde koruma amaçlı imar plânı yapılmadığı takdirde, geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartlarının uygulanması, koruma amaçlı imar plânı yapılıncaya kadar durdurulur.

Koruma bölge kurulunda görüşülen ve uygun görülen koruma plânları onaylanmak üzere ilgili idarelere gönderilir. İlgili idareler, koruma amaçlı imar plânını en geç iki ay içinde görüşür ve varsa değişmesini istediği hususları koruma bölge kuruluna bildirir. Koruma bölge kurulunda bu hususlar da değerlendirilir ve kurul tarafından uygun görülen haliyle plânlar ilgili idarelere onaylanmak üzere gönderilir. Altmış gün içerisinde onaylanmayan plânlar kesinleşerek yürürlüğe girer. Koruma amaçlı imar plânının yürürlüğe girmesiyle geçiş dönemi koruma esasları ve kullanma şartları ayrıca karar almaya gerek kalmadan ortadan kalkar.

5226 sayılı Kanun ile değişik 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun “Koruma Bölge Kurullarının Görev, Yetki ve Çalışma Şekli” başlıklı 57. maddesi birinci fıkrası d bendinde Koruma Bölge Kurullarının görevlerinin, “koruma amaçlı imar planları ile bunların her türlü değişikliklerini inceleyip karar almak”, g bendinde “korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları ve koruma alanlarıyla sit alanlarına ilişkin uygulamaya yönelik kararlar almak” olduğu hükme bağlanmıştır. Öte yandan, 17. maddede, koruma amaçlı imar planları ve çevre düzenleme projelerinde yapılacak değişikliklerin de aynı usullere tabi olacağı belirtilmiştir.

Söz konusu imar planına yönelik plan iptalinde Koruma Kurulunun kararı alınmamıştır. Ayrıca 2863 sayılı Kanunun 61. maddesinde kamu kurumlarının koruma kurullarının kararlarına uymak zorunda olduğu belirtilmiş ve koruma amaçlı imar planları ve revizyonlarına ilişkin kararlara altmış gün içerisinde itiraz edilebileceği öngörülmüştür. Sit alanı ilan edilen sözkonusu bölgede, 2863 sayılı Kanuna tabi Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının iptaline yönelik işlemde, hiçbir itirazda bulunulmamış olmasına rağmen plan, koruma kurulunun kararı alınmaksızın Ankara Büyükşehir Belediyesince iptal edilmiştir.

2- Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.01.2005 tarih ve 210 sayılı kararı, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa aykırıdır. 1/1000 ölçekli imar planlarını yapma, yaptırma ve karar alma yetkisi sahibi Altındağ Belediyesi tarafından 1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı ile ilgili karar alınmadan, Ankara Büyükşehir Belediyesince bu planın iptal edilmesi İmar Kanununa ve Büyükşehir Belediyesi Kanununa ve 5272 sayılı Belediye Kanuna aykırıdır.

2863 sayılı Kanun uyarınca sit ilan edilen bu alanda koruma imar planlarının yapılması için yarışma açılmış ve yarışma sonucu birinci gelen ekibe 1/1000 ölçekli imar planı yapımı ihale edilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesinin anılan kararında, sit ilan edilen alanın yarışmaya çıkarıldığı ve yarışma sonucu birinci gelen ekibe 1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı yapımının ihale edildiği belirtilmiştir.

Bilindiği üzere Büyükşehir Belediyesi sınırları içinde kalan alanlarda 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu uyarınca, 1/1000 ölçekli imar planları ilçe/ilk kademe belediyelerince yapılmakta, yaptırılmakta ve belediye meclis kararı alındıktan sonra Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından onaylanmaktadır. Aynı usuller uygulama imar planı değişiklikleri ve iptalleri için de geçerlidir.

Sözkonusu 1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı, 1990 yılında tabi olunan yürürlükte bulunan 3030 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa göre, Altındağ Belediye Meclisince karar altına alınarak onaylanmıştır. 1/1000 ölçekli plana yönelik plan değişiklikleri Altındağ Belediyesince yapılmış, bu belediye tarafından değerlendirilmiş, kabul veya reddedilmiştir. Altındağ Belediyesi ayrıca söz konusu 1/1000 ölçekli planın parselasyon planlarını da onaylamış ve uygulamaya geçmiştir. 1/1000 ölçekli plan ile ilgili olarak Altındağ Belediye Meclisinin planın iptaline ilişkin hiçbir kararı bulunmazken, Ankara Büyükşehir Belediyesinin kendi yetkisinde olmadan planı iptal etmesi yasal dayanaktan yoksundur.

Dolayısıyla, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi’nin sözkonusu 1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planını, Altındağ Belediye Meclisinin kararı olmadan iptal etmesi, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa aykırıdır.

Diğer taraftan 3194 sayılı İmar Kanununun 4. maddesinde özel Kanunlarla belirlenen ya da belirlenecek olan alanlarda özel Kanun hükümlerinin geçerli olduğu hükme bağlanmaktadır. Dolayısıyla Büyükşehir Belediye Kanununa aykırı olarak yapılan iş ve işlemler, İmar Kanununa da aykırıdır. 

5272 sayılı Kanunun 73. maddesi Ankara Büyükşehir Belediyesine kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulama yetkisi vermekte olup, bu alanlarda hiçbir şekilde ayrıca imar plan yapma, yaptırma ve onaylama yetkisi vermemektedir. Büyükşehir belediyesinin anılan maddeye dayanarak, 1/1000 ölçekli imar planı iptal etme yetkisi bulunmamaktadır.

3-      Planlar hukuki açıdan düzenleyici işlemlerdir ve uygulamanın dayanağı durumundadırlar. Yerine yenisini koymaksızın bir düzenleyici işlemin iptal edilmesi hukuksal açıdan bir boşluk yaratacağından hukuk devleti ilkesi, kamu düzeni, kamu hizmetlerinin gereklerine ve kamu yararına aykırıdır.

İptal edilmesini talep ettiğimiz Meclis Kararında, iptal edilen Planların yerine yeni bir idari işlem yerine geçecek Plan onaması yapılmamış, sadece Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı’nın sınırları belirlenmiştir. Bu sınır belirleme işlemi de herhangi bir plan niteliği taşımamaktadır. Bu alan içerisinde arazi kullanım kararları, koruma yaklaşımları vb plan kararları belli değildir. Şöyle ki planlama süreci açısından hukuki bir boşluk yaratılmıştır. Bu da böylesine önemli bir tarihsel alan için telafisi olanaksız sonuçlara yol açacaktır.

4- İptal edilmesi istenen Belediye Meclis Kararında okunduğu belirtilen 30.12.2004 gün ve 213 sayılı Rapor, 1/5000 ölçekli Ulus Tarihi ve Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Projesi alanına ilişkin olmayıp, Pursaklar Protokol Yolu, Aski su deposu önündeki küçük parklara ilişkindir(EK-2). Bu yönüyle de Ankara Büyükşehir Belediyesinin söz konusu kararı, herhangi bir Komisyon raporuna dayanmamaktadır.  

ESAS AÇISINDAN İPTAL GEREKÇELERİMİZ

1- 5272 sayılı Belediye Kanununun 73. maddesinin “Büyükşehir Belediyeleri; Büyükşehir Belediye sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri ve il belediyeleri ile nüfusu 50.000’in üzerindeki belediyeler; kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kent kısımlarını yeniden veya kentin tarihi ve kültürel dokusunu korumak amacıyla kentsel dönüşüm ve gelişim projeleri uygulayabilir” hükmü doğrultusunda Ulus Tarihi Kent Merkezi Planını da içine alan yeni “Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı” oluşturulmuştur.

5272 sayılı Kanununun 73. maddesinde yer alan yetkinin kentin gelişimine uygun olarak eskiyen kısımlarının bilimsel ve teknik araştırmalar sonucu tespit edilerek, dönüşüm ve gelişim projelerinin uygulanmasına karar verilmelidir. Söz konusu Ulus Tarihi Kent Merkezinde 1990 yıllarda gerekli araştırma ve incelemeler yapılmış, bununla ilgili planlar yarışmaya çıkarılmış ve plan yapılarak korumaya, gelişmeye yönelik plan kararları alınmış ve uygulamaya geçilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi söz konusu süreci göz ardı etmekte, yapılan çalışmaları, araştırmaları ve kararları yok saymaktadır. Sonuç olarak ortada iptali gerektirecek bir durum olmayıp, yapılan planların, kamu proje alanlarının (KPA 5, KPA 6) desteklenmesi ve güçlendirilmesi gerekmektedir.

Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı ilan edilmesinin hiçbir bilimsel, teknik dayanağı bulunmamaktadır. Tam tersine söz konusu alanda yarışma yolu ile elde edilmiş, onaylanmış ve uygulanmakta olan, tüm Ankaralıların ortak bir paylaşma mekanı olarak, Cumhuriyet dönemi ve öncesi birikimleri gelecek kuşaklara aktaran bir koruma imar planı bulunmaktadır. Ayrıca, 5272 sayılı Kanununun 73. maddesinde kentsel dönüşüm ve gelişim projelerini uygulama konusu Büyükşehir Belediyeleri için zorunlu tutulmamıştır.

Söz konusu “planın” iptal edilerek bir “proje” alanı olarak ilan edilmesi, korumaya ilişkin kararlar getiren planın ortadan kaldırılmasına, bugüne kadar yapılan uygulamaların durdurulmasına, alanın plansız kalmasına ve hukuksal açıdan boşluk yaratılmasına neden olacaktır.

2- Bir planın iptal edilmesi için gerekçelerinin bilimsel temellere dayanması ve ilgili planın; planlama ilkeleri, şehircilik esasları ve kamu yararı açısından değerlendirilmesi, ya da, anılan planın ilgili mevzuata aykırı olduğunun belirlenmesi gerekir. Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının iptal edildiği ilgi kararda yukarda belirtilen koşullara aykırılığına ilişkin olarak herhangi yargı kararı ya da gerekçe bulunmamaktadır. Kararda bu çerçevede düşünülecek tek ifade olan “ilk sit kararının alındığı 1980 yılından itibaren Ulus Tarihi Kent Merkezinde köklü değişim/dönüşüm sağlanamadığından mevcut dokudaki yapılar yıkılmaya, yıpranmaya yüz tutmuş, alan mezbelelik bir görünüm kazandığı” ifadesi ise tamamen subjektif, harhangi bir veriye dayanmayan geçersiz bir savdır.

Yeni bir plan yapılması için gerekçe olarak belirtilen “mevcut dokudaki yapılar yıkılmaya, yıpranmaya yüz tutmuş, alan mezbelelik bir görünüm kazandığı” açıklaması bu alanda uygulama yapılmadığını kanıtlar içeriktedir. Planlama alanının genişletilerek yeni plan yapılması bu süreci durdurmayacak, aksine devamı için yeni süre verecektir. Uygulama araçlarının geliştirilmesi ve hayata geçirilmesi için gerekli süre plan yapımı ile değil gerekli adımları hızlı biçimde atmakla kazanılabilir. Kaldı ki uygulama araçlarının geliştirilmesi için yeni Büyükşehir Belediye Kanununda da Belediyelere yetkiler ayrıca verilmektedir.

Ayrıca onaylı planları yürütmekle yükümlü olan ilgili idarenin böyle bir sav ortaya atması, planın eksikliğini değil, planın kendi ifadesiyle bir “çerçeve plan” olan Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının gereklerinin yerine getirilmediğini ve gerekli uygulamaların gerçekleştirilmediğini göstermektedir.

Bugüne kadar, 1990 yılında yürürlüğe giren ULUS TARİHİ KENT MERKEZİ KORUMA ISLAH İMAR PLANI  kapsamında Hacı Bayram-ı Veli Camii Çevre Düzenlemesi Projesinin yanı sıra 12 kamu proje alanının bir kısmında uygulamaya yönelik projelendirme yapılmıştır. Plan yürürlüğe girdiği tarihten bu yana planlama sınırları içinde gerçekleştirilecek olan her türlü düzenleme, inşaat, cephe değişikliği, tadilat, onarım ve restorasyon uygulaması yukarıda da belirtildiği gibi Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Altındağ Belediyesince oluşturulan ortak bir komisyonda incelendikten sonra karara bağlanmakta ve gerekli durumlarda Ankara Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kuruluna gönderilmektedir. Planlama alanı içerisinde on üç yıl içinde toplam olarak çoğu onarım ve tadilat olan sadece 50 civarında uygulama yapılmıştır. Alandaki kamu proje alanları uygulanmamış, önerilen trafik düzenine ilişkin her hangi bir projelendirme yapılmamış, koruma amaçlı özendirmelere girişilmemiştir. Konu tekil uygulamalara ve mülk sahiplerinden gelen önerilerin değerlendirilmesine indirgenmiştir. Dolayısıyla Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının iptali için öne sürülen görüşler gerekçe oluşturacak nitelikte değildir. Sonuçta, Planlama alanı içerisindeki uygulamaların bir göstergesi olarak Belediye yönetimlerinin plana karşı ilgisi nedeniyle Ankara’nın halihazırda onaylı tek koruma planının da çok kısıtlı uygulama şansı bulmuştur. Yani planın uygulanması ile ilgili mevcut durum yetinilecek bir tablo ortaya çıkarmamaktadır. Uygulamayı hızlandırmak için parselasyon planlarının yapılması ve farklı imar uygulama araçlarından faydalanılarak bu planın uygulama sürecinin hızlandırılması gerekmektedir.

1/1000 ölçekli Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı 1990 yılında onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesinin İmar ve Bayındırlık Komisyonu Raporu ile Ankara Büyükşehir Belediyesi Belediye Meclisi’nin 14.01.2005 tarihli ve 210 sayılı kararında belirtildiği üzere; anılan plan “yenileme ağırlıklı”, “koruma” ve “koruma ağırlıklı ıslah” Program Alanlarından oluşmakta ve her bir program alanı için mülkiyet, yapılaşma, işlevlendirme, çevre düzenleme, projelendirme ve uygulama hükümlerini içermektedir. Bu nedenle söz konusu planın amaç ve hedeflerinden birinin de, kentsel dönüşümü, yani yenileşmeyi gerçekleştirmek olduğu çok açıktır. Plan, Hacı Bayram-ı Veli Camii Çevre Düzenlemesi projesinin yanı sıra KPA 5, KPA 6 yı’da kapsamak üzere 12 Kamu Proje Alanını içermektedir. Kamu Proje Alanları (KPA), Kamusal Projeler (KP), Koruma Amaçlı Toplulaştırma/Kamulaştırma Parselleri (KT), Yeni Yapılaşma Amaçlı Toplulaştırma/Kamulaştırma Parselleri (YT) olarak “Kamu-Özel Proje Paketleri” yer almakta olduğundan proje alanı ilan edilmesine gerek bulunmamaktadır. Plan, proje alanlarını da kapsamakta olup, alanın değişimi/dönüşümüne yönelik kararları içermektedir.

3- Cumhuriyet döneminde kent planlaması alanında her zaman öncü ve örnek olagelmiş olan Ankara’da tarihi kent dokularının planlanmasında aynı durumun geçerli olduğunu söyleyebilmek mümkün değildir. Tüm Ankaralıların ortak bir paylaşma mekanı olarak, Cumhuriyet dönemi ve öncesi birikimleri gelecek kuşaklarla paylaşacağımız bir mekan olan Ulusla ilgili Bugün Ulus yapılması düşünülen yeni yaklaşımlar tamamen şeffaflıktan yoksun, uzmanlık kuruluşların, Ulus'u kullanılan yayaların, esnafların, Ulusta yer seçmiş kamu kuruluşlarının katılımını dışlayan bir tarzda yürütülmektedir.  Oysa , İpal edilen plan 1990lı yılların sonunda katılımcı bir süreç sonucu elde edilmiştir. Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı yapılması aşamasında kamu kurum ve kuruluşları ile bölgede yaşayan kişilerin görüşleri alınmış, toplantılar yapılmış ve kararlar alınmıştır. Bu süreçte planların iptaline yönelik herhangi bir dava da açılmamıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi bu katılımlı süreci de göz ardı ederek, planları iptal etmiştir.

Belirlenen proje alanlarında, kentin kültürel mirasını dışlayan ve ranta dayalı çözümler düşünülmemelidir. Ulus Tarihi Kent Merkezinin, kentin belleğini oluşturan ve gelecek kuşaklara korunarak aktarılması gereken kültürel ve tarihi miras niteliği halen geçerlidir. Yasal süreçlerine uygun olarak hazırlanan ve onaylanan yürürlükteki Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planı, alanın sözkonusu özelliklerini kapsamlı bir tespit ve değerlendirme çalışmasına dayanarak belirlemiş, bilim ve tekniği ön planda tutarak, korunmasını ve sağlıklı biçimde ıslahını sağlayacak kararları geliştirmiştir. Plan kararlarının dayanağı olan nitelik ve koşulların geçerliliği, planın iptalini değil, uygulanmaya devam etmesini gerektirmekte, uygulamayı hızlandırmak için planın öngördüğü adımları izlemek ve uygulama araçlarını geliştirmek konusunda ilgili belediyelerin sorumluluğu bulunmaktadır.           

4. Ankara Büyükşehir Belediyesi söz konusu planları iptal etmek suretiyle onaylanan ve uygulanan planlarla kamu hizmetini durdurmakta ve kamuya ayrıca bir maliyet yüklemektedir. 5272 sayılı Kanunun 73. maddesi ile ilan edilen proje alanı sonucunda Ankara Büyükşehir Belediyesi tekrar yeniden planları ihale edilecek, planlar yeniden süreç içinde yapılacak ve onaylanacak ve uygulanacaktır. Bu süreçte çok zaman alacaktır. Ayrıca planların iptalleri ile birlikte yapılan tüm uygulamalarda iptal edilecek, alan plansız kaldığı gibi alandaki sorunlar daha artacaktır. Plansızlığın ve denetimsizliğin getirdiği olumsuzluklar sonucu ulus tarihi kent merkezinde tarihi ve kültürel mirasın yok olması, yıpranması ve yıkılması süreci hızlanacak, kültürel miras açısından telafisi mümkün olmayan sonuçlara yol açacaktır. Bu nedenle alanda tarihi ve kültürel mirasın korunmasına ve yaşatılmasına yönelik kararlar getiren ve uygulanan planları iptal eden, kamu yararına aykırı Belediye Meclis kararın yürütmenin durdurulması gerekmektedir.

HUKUKİ NEDENLER: 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanunu, 5272 sayılı Belediye Kanunu, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, İlgili diğer mevzuat

SONUÇ VE İSTEM: Yukarıda açıklanan gerekçelerimizle, hukuk devleti ilkesi, idare hukuku, kamu düzeni ve yararı, kamu hizmetlerinin gerekleri, imar mevzuatı, şehircilik ilkeleri ve planlama esaslarına aykırı olduğunu düşündüğümüz;

a) Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 14.01.2005 gün ve 210 sayılı kararı ile “Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Islah İmar Planının tamamını, Tarihi Kale içini, Kalenin doğusunda yer alan bölgeye ait Eski Kent Dokusu Koruma Amaçlı İmar Planının kuzey bölümünü, Atıfbey 1. Etap Park ve Rekreasyon Alanı Uygulama İmar Planını, İsmetpaşa Mahallesini ve Roma Hamamını kapsayan alanda yürürlükteki Kamu Proje Alanı 5, Kamu Proje Alanı 6 ve 1/5000 ve 1/1000 ölçekli tüm planların iptali ile Ulus Tarihi ve Kültürel Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı” oluşturulması” yönündeki idari işlemin öncelikle YÜRÜTMESİNİN DURDURULMASINA,

b) İdari işlemin İPTALİNE,

c) Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı belediye üzerinde bırakılmasına

karar verilmesini saygılarımla vekaleten talep ederim. 14.03.2005

 

                                                                                                                     Davacı Vekili

                                                                                                                     Av. Hatice GENÇ

 

EK 1. Ankara Büyükşehir Belediye Meclis’inin 14.01.2005 tarih ve 210 sayılı Kararı

EK 2. Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar ve Bayındırlık Komisyonu 30.12.2004 tarih ve 213 sayılı raporu

EK 3. Onanmış vekaletname örneği