Cumhuriyet’in Numune Hastaneleri tehdit altında

Yargı, Sivas Numune Hastanesinin tescil kaldırma kararını ve yıkım ihalesini iptal etti. Ankara Numune Hastanesi kapatılıyor.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi sağlık yapıları ve  tehdit  altında olan Numune Hastaneleri ile ilgili açıklama yaptı. Büyük bir kısmı yıkılan Sivas Numune Hastanesi ve  22 Aralık’ta kapatılması gündeme gelen Ankara numune hastanesi ile ilgili  açıklama yaparak “Sağlığımızla ve sağlık yapılarımızla uğraşmayın”  dedi.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun kamuoyunda şok etkisi yaratan ve tepkiye yol açan  Sivas Numune Hastanesinin tescilinin kaldırılması kararını yargıya taşımıştı. 

Yargı, Sivas Numune Hastanesi yıkımına ilişkin yürütmeyi durdurma kararı veren Sivas İdare Mahkemesi,  yapının tescilinin kaldırılmasına ilişkin dava konusu işlemi ve yıkım ihalesine çıkış kararını hukuka uyarlılık bulunmadığı gerekçesiyle kamu yararını da dikkate alarak iptal etti.

Ankara Numune Hastanesinin kapatılmasını kabul etmiyoruz. Etmeyeceğiz.

Konuyla İlgili açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan  “Yargı, hukuksuz bir şekilde büyük bir kısmı yıkılan Sivas Numune Hastanesi’ndeki tarih katliamına izin vermedi. Verdiğimiz mücadele karşılıksız kalmadı ve tarihe not düşüldü. Ancak Numune hastaneleri ile ilgili tehdit devam ediyor” dedi.

 Candan şöyle devam etti:

 “Cumhuriyet’in sağlıklı toplum yaratma ideolojisinin yansıması olarak 1924'te Ankara Diyarbakır, Erzurum, Sivas Numune Hastaneleri 1936’da Haydarpaşa Numune Hastanesi, daha sonrada Trabzon ve Adana’ Numune Hastaneleri açılmıştır.  Şimdi sağlığın bir ticari faaliyet, hastalarında müşteri olduğu  sağlıksız  politikalarla, hastaneler kapatılıyor, yıkılıyor, satılıyor. Şehir hastaneleri ile Türkiye’nin sağlıksız toplum olmasının önü açılıyor. Hastaneler kapatılıyor, hastane yapıları yıkılıyor. Şehir hastaneleri gibi sağlıksız, cebimizdeki son kuruşa kadar göz dikmiş, yer seçimi yanlış, ekonomik krizin ana kaynaklarından birisi olan, projeleri sorunlu, şehir dışlarında inşa edilen bu sağlıksız yapılaşma ile toplumu hasta edecekler. Ankara Numune Hastanesi 1880lü yıllarda gariplerin hastanesi olarak yapıldı ve 1924 yılında Cumhuriyetin sağlık politikaları kapsamında Sivas Numune hastanesi ile birlikte yeniden yapılandırıldı. Ankara Numune hastanesi şehir hastanesine kurban ediliyor ve kapatıyor. Yürüyerek bile ulaşacağımız insan ölçeğinde  hastaneler   dönemi bitiyor. Bunu kabul etmemiz mümkün değil. Hayatımızın her noktasında mutlaka yollarımızın kesiştiği Ankara Numune Hastanesini kapatılmasını kabul etmiyoruz, etmeyeceğiz. Sivas Numune Hastanesinin yıkımını durdurduk. Ankara Numune Hastanesinin de kapatılmaması için , Cumhuriyetin hastanelerine sahip çıkacağız. ”

Sivas Numune Hastanesinde mücadelemizle tarihe not düştük

Sivas Numune Hastanesinin yıkımı  sürecini de  anlatan Candan, yapıya ilişkin şu bilgileri de verdi:

 “Sivas Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu korunması gereken taşınmaz kültür varlığı olan Sivas Numune Hastanesi’nin tescilinin devamı yönünde iki defa karar bildirmişti. Ancak Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tescilinin devamı yönündeki kararı iptal etti. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak dava açtık. Yargı kamuoyunda şok etkisi yaratan tescil kaldırma kararının yürütmesini önce durdurdu daha sonra dava konusu işlemi iptal etti. Yapı Cumhuriyetin kuruluş döneminde kalkınma politikası gereğince devlet öncülüğünde birçok ilde kurulan numune hastanelerinin örneklerinden birini temsil ediyordu. Sivas Numune Hastanesi İnşaatı 1940 yılında başlamış,1942 yılında hizmet vermeye başlamış olup 1952 yılına kadar tefrişat ve tıbbı donanımı tamamlanarak Hastane bu yıllardan sonra aktif olarak Sivas ve çevre illere hizmet vermeye devam etmiştir. Sivas Numune Hastanesi 1942’den itibaren binlerce insanın hayatında ve anılarında yaşayan bir yapıdır. Dava konusu karar ile tescili kaldırılan yapı Sivas kent belleğinde önemli bir yere sahiptir. Numune Hastanesi mimari ve estetik olarak da çevresinde bulunan tescilli İncili Hanım Türbesi, Arkeoloji Müzesi, Eski Cezaevi Binası ve Selçuk Anadolu Lisesi ile bir bütünlük oluşturmaktaydı.  Dava konusu işlem ile tescili kaldırılan ve Numune Hastanesi 2863 sayılı Kanun kapsamında korunması gereken taşınmaz kültür varlığıdır. Hukuksal mücadelemiz sonucu tescil kaldırma kararı ve yıkım ihalesine çıkış kararı iptal edildi. Bu karar doğrultusunda hukuksuz bir şekilde yıkımına başlanan yapıya ait kalıntılar korunarak, yapı yeniden inşa edilmelidir.”

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi