TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI ANKARA ŞUBESİ
TMMOB MİMARLAR ODASI ANKARA ŞUBESİ
ÇÖKEN YENİMAHALLE KÖPRÜLÜ KAVŞAK İNŞAATI
HAKKINDA BASIN AÇIKLAMASI…
Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından yeni ihale yasası yürürlüğe girmeden 5 gün önce apar topar ihale edilen 22 adet katlı kavşaktan yapımı devam eden Yenimahalle 1.Durak Köprülü Kavşak İnşaatı’nda 22 Haziran 2003 tarihinde 22:30’de beton dökümü devam ederken üzücü bir kaza meydana gelmiştir. Bir yurttaşımız göçük altında kalarak yaşamını kaybetmiştir. Kazada yaşamını yitiren yurttaşımızın yakınlarına baş sağlığı diliyoruz.
NEDEN ÇÖKTÜ?
Alınan bilgilere ve yerinde yapılan gözlemsel incelemelere göre, geçidin çöken kısmı 14 m eninde 26 m boyunda ve 1 m kalınlığında bir beton tabliye olup 6 m yüksekliğinde betonarme perde mesnetler üzerine oturmaktadır. Tabliyenin bitmiş ağırlığı yaklaşık 1000 ton civarındadır. Kaza anında tabliyenin üçte ikisi dökülmüş olup çöken kısmın ağırlığı yaklaşık 650 tondur. Çöken geçit özellikli bir yapı olduğu için her aşamasında deneyimli mühendisler ve mimarlar tarafından denetlenmesi gerekirdi. Yaklaşık 1000 ton betonu taşıyacak olan kalıp iskelesinin projesi ilgili teknik yönetmeliklerde de belirtildiği gibi yapılıp, onaylatılmalıydı. Onaylanmış projelerin aslına uygun uygulanıp uygulanmadığı müteahhit firmanın şantiye şefi ve idarenin kontrol mühendisi tarafından denetlenmeliydi. Her aşamada yapılması gereken bu denetimler ardından inşaatın bir sonraki aşamasına geçiş için yazılı izinler verilmiş olmalıydı. Beton döküm aşaması ise şantiye şefi ve idarenin kontrol mühendisi denetiminde yapılmalıydı.
Geçidin çökme nedeni tabliyeyi taşımak üzere yapılan kalıp iskelesinin tabliyenin üçte ikisini bile taşıyamamış olmasıdır. Kaza sonrası iskelenin taşıyıcı elemanlarının ne kadar yetersiz olduğu enkaz arasından çıplak gözle bile tespit edilebilmektedir. 6 metre yükseklikteki tabliyeyi taşımak üzere yapılan iskelenin taşıyıcı elemanları ahşap ve boru dikme elemanlar karması ile yapılmaya çalışılmış ancak iskele tabliyeyi taşıyamamıştır.
21. yüzyılda inşaat teknolojilerinin ileri bir düzeye eriştiği bir dönemde kalıp ve iskele sistemlerinin seçim, uygulanış ve denetimlerinin bu kadar amatörce yapılmış olması kabul edilemez.
KUSUR KİMDE?
- Çok titizlikle dökülmesi ve özel önlem alınması gereken bir yapı tipinin beton dökümü saat 19:00 sularında başlamıştır. Önceden yapılması gereken iş programı çerçevesinde beton dökümü bu saate mi planlanmıştı?
- Eğer böyle ise gece beton dökümü için gerekli iş güvenliği önlemleri alınmış mıdır?
- Yeteri kadar ışıklandırma yapılmış mıdır? Beton dökümü sırasında inşaat sahasında bulunması gereken şantiye şefi ve idare adına görevli kontrol mühendisi inşaat sahasında mıydılar?
- Eğer oradaysalar çökme şüphesi duyarak işçileri kalıptan uzaklaştırıp iskeleyi kontrol amacıyla riskli bir şekilde kalıbın altına giren ve bunu hayatıyla ödeyen Kazım GÜLER e kim izin verdi?
Yıkımın ertesi günü dahi enkaz kaldırma çalışmaları yapılırken bir yetkiliye rastlanmadığı gibi hiçbir iş güvenliği önlemi alınmaması bu konudaki sorumluluk zincirinin nasıl işlediğinin açık göstergesidir.
KAZANIN ASIL NEDENİ; TOPLUMA BİLİME TEKNOLOJİYE ÜLKENİN MÜHENDİSLİK VE MİMARLIK BİRİKİMİNE MEYDAN OKUMANIN HER DÜZEYDE İŞ YAPANA YANSIMASIDIR.
Bir belediye;
- Şehir ulaşım sistemine krokiler düzeyinde çizimlerle müdahale edebileceğini zannediyor, daha vahimi edebiliyorsa,
- Kaçak yapıları engellemesi gerekirken uygulama imar planlarını onaylatmıyor, ruhsat almıyorsa,
- Mahkeme kararlarını dinlemiyor, kararlara rağmen inşaatları durdurmuyor, yıkım kararlarıyla dalga geçiyor, kendi iradesini topluma, yargıya, fiilen dayatabiliyorsa,
- “İnşaatlara o kadar hızlı başlıyor ve tamamlıyorum ki meslek odaları eskisi gibi dava açmaya zaman bulamıyor” diyebiliyor, yargı denetiminden kaçtığını rahatlıkla söyleyebiliyorsa,
Tüm sistematik de bu anlayışa göre şekilleniyor.
İHALE SİSTEMİ BİR TÜRLÜ ŞEFFAFLAŞAMIYOR.
Kapalı devre iş yapma anlayışı, “ben istediğimi yaparım” yaklaşımı kendi etrafında kozasını örüyor;
- Hangi kriterlerle nasıl seçildiğini kimsenin bilmediği firmalar grubu ihalelere davet edilmektedir.
- Daha önceki inşaatlarında kusurları olduğu bilinen bir firmaya iş verilebilmektedir.
- İhalenin ne şekilde yapıldığı, hangi sözleşmelerle nasıl bir şartname ile işin yapılacağı bilinmemektedir.
- Uygulama projelerinin varlığına,tamamlanmışlığına dair ciddi kuşkular taşımaktayız.
Tüm bu dökümanların bir gün bile geçirilmeksizin kamuoyuna açıklanmasını, dökümanların tarafımıza iletilmesini istiyoruz.
KAMU KURUMU NİTELİĞİNDE MESLEK ÖRGÜTLERİ OLARAK SORUMLULUKLARIMIZIN FARKINDAYIZ
Aylardır Büyükşehir belediyesi ile ortak çalışma alanları oluşturmak için yapılan çağrılarımız, Ekte sunulan yazılı başvurularımız, bilgi taleplerimiz hep karşılıksız kalmaktadır. Her türlü engelleme ve susturma çabalarına rağmen kentin her türlü karar alanı ile ilgili birikimimizi paylaşma kararlığındayız.
Basına ve kamuoyuna duyurulur…