BASIN AÇIKLAMASI
16.07.2003
KENT MERKEZİNE YAPIMI İÇİN KARAR ALINAN KAVŞAKLARA DAVA AÇTIK!
Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin kentin merkezi bölgelerine yapmak için karar aldığı 6 katlı kavşağa, TMMOB'ye bağlı 6 Meslek Odası olarak dava açtık!
Davalar, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 20.11.2002 tarih ve 595 sayılı kararı ile onaylanan, kent bütününe yapılması planlanan katlı kavşaklarla ilgili 1/2000 ölçekli nazım imar planı değişikliklerinden 6 tanesinin iptali ile dava sonuçlanıncaya kadar yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi için açılmıştır. Dava açılan katlı kavşaklar; Ziya Gökalp Caddesi ile Aksu Caddesi kesişimindeki Kolej Kavşağı, Celal Bayar Bulvarı ile Adnan Saygun Caddesi kesişiminde Aksu Kavşağı, Talatpaşa Bulvarı ile Adnan Saygun Caddesi kesişiminde Hasırcılar Kavşağı, Atatürk Bulvarı ile İstiklal Caddesi kesişiminde Hergelen Meydanı Kavşağı, Atatürk Bulvarı ile Cumhuriyet Caddesi kesişiminde Heykel önünde Ulus Meydanı Kavşağı ve İstiklal Caddesi ile Cumhuriyet Caddesi kesişiminde Stat Oteli Baruthane Kavşağı'dır.
Dava gerekçelerimiz özet olarak şunlardır:
1- "Dava konusu katlı kavşaklar, Ankara Büyükşehir Belediyesi'nce 1994'te onaylanan Ankara Ulaşım Ana Planı'na aykırıdır. Zira, Ulaşım Ana Planı'nda, kentin merkezi bölgeleri içinde ve çevresindeki yollar üzerinde katlı kavşak yapılmasına ilişkin bir plan kararı yoktur.
2- Kavşakların niçin yapıldığına dair hiçbir bilimsel gerekçe ve etüt bulunmamaktadır. Mevcut durumda bu kavşaklarda trafik açısından zaten sorun yoktur.
3- Dava konusu kavşaklar, yürürlükteki Ankara Ulaşım Ana Planı temel ilke ve hedeflerine aykırıdır. Ana Ulaşım Planı'na göre merkezi bölgelerde toplu taşımacılığın ve yaya ulaşımının geliştirilmesi hedeflenmiştir.
4- İlgili Yasaya göre büyükşehir belediyelerinin sadece nazım imar planı yapma yetkisi vardır. Uygulama imar planlarının yapım yetkisi ilçe belediyelerine aittir. Ancak, ilgili ilçe belediyelerince dava konusu katlı kavşaklara yönelik 1/1000 ölçekli uygulama imar planları yapılmamıştır. Dolayısıyla, Ankara Büyükşehir Belediyesince 1/2000 ölçekli bir nazım imar planı ile "uygulama" yapılması, İmar Kanununa aykırıdır.
5- ‘Çağdaş ulaşım politikalarının temel ilkesi, araç taşımak değil, insan taşımaktır.’. Özellikle kentin merkezi bölgelerine ulaşımı sağlayan yollar üzerinde ve kent merkezine yapılan katlı kavşakların yapımı, gelişmiş ülkelerce 40 yıl önce terk edilmiştir.
6- Yeni kavşakların yapımı, bu yolları kullanan taşıt sayısını artırarak diğer bir kavşakta daha fazla tıkanıklılığa yol açacaktır. Şu anda, birer tampon kavşak özelliği olan Ulus, Hergelen ve Kolej hemzemin-ışıklı kavşaklarından trafiğin transit geçmesi halinde Sıhhiye ve Kızılay’daki taşıt trafiği daha da ağırlaşacak ve tıkanacaktır. Hatta, uzayan trafik kuyruğu nedeniyle yapılacak katlı kavşakların içine kadar tıkanıklıklar oluşacaktır. Akay ve Mithatpaşa Kavşağı yapıldıktan sonra sabah, öğlen ve akşam saatleri ile hafta sonu kavşak içinde-üstünde oluşan tıkanıklıklar bunun en somut örneğidir. Dolayısıyla trilyonlarca lira harcanarak yapılacak olan dava konusu kavşaklar, yapılış amacı olan hızlı ve transit trafik akışını bile sağlayamayacaktır.
7- Dava konusu kavşaklardan Atatürk Bulvarı – Cumhuriyet Caddesi kesişimindeki Heykel, Hergelen ve Baruthane kavşakları, "Ulus Tarihi Kent Merkezi Kentsel Sit Alanının" odağı ve çevresindedir. Tarihi Ulus Meydanı bir katlı kavşağa dönüştürülecek, İlk TBMM Binası, Atatürk Heykeli gibi tarihi değerler katlı kavşakla ve alt geçitlerle bozulacaktır. Eğer bu katlı kavşaklar yapılacak olursa, tarihsel-kentsel değerlerimiz, hem görsel, hem de fiziksel olarak tahrip edilecektir. Özellikle tarihi ve tescilli binaların yer aldığı Cumhuriyet Caddesinin Stad – Ulus kavşağı arası, ulusal tarihe saygının örneği olarak yayalaştırılarak yeniden düzenlenmesi gerekirken, burası bir kesintisiz taşıt koridoru haline getirilecek, yayalara ve çevreye düzeltilmesi çok güç tahribat yapılacaktır.
8- Yapılacak katlı kavşaklar sonucu en fazla zararı görecek olan kesim yayalar olacaktır. Dava konusu kavşak alanları yakın çevresinde bulunan Gençlik Parkı, Devlet Tiyatroları, Ankara Palas, Cumhuriyet Müzeleri gibi tarihi, kültürel ve rekreatif niteliğe sahip bir çok kullanımın yanı sıra, Hacettepe, Numune Hastaneleri ve Üniversiteler gibi hasta ve öğrencilerin yoğun kullandığı işlevler, doğaları gereği yaya erişimini ve eş düzey ışıklı yaya geçişlerini zorunlu kılmaktadır. Bugün için mevcut kavşaklarda ışıklı hemzemin geçitler yoluyla karşıdan karşıya geçme olanağı olan yayaların, yapılacak katlı kavşakların yol açacağı trafik akımı nedeniyle karşıdan karşıya geçmeleri tehlikeli ve çok güç duruma gelecek ve can güvenlikleri ortadan kalkacaktır. Ankara’da daha önceki örneklerinde de görüldüğü gibi, katlı kavşakların ardından, kesintisiz akımı sağlamak için yapılan yaya alt ve üst geçitleri, genelde tüm yayaların hareketini zorlaştırıp kenti çirkinleştirmekte, özelde ise özürlüler, yaşlılar, hastalar, bebek arabalılar, hamileler, fazla kilolular ve çocuklar gibi hareket kısıtlılığına sahip büyük bir grubun ulaşım haklarını ellerinden almaktadır.
9- Kentlerde kesintisiz taşıt trafiği kendi başına bir amaç olamaz. Kentin yaşanabilirliği, sürdürülebilirliği ve cazibesi çok daha önemlidir. Kent merkezine özel araç ile ulaşımın körüklenmesiyle benzin tüketimi, enerji kullanımı, hava kirliliği, gürültü kirliliği, trafik kazaları, ulaşım maliyeti ve otopark sorunları katlanarak artacaktır. Yeni yapılacak kavşaklarla kentin dokusu biraz daha bozulacak, kent sadece taşıtların içinden geçtiği bir yer haline gelecek, toplu taşım ve yaya ulaşımı dışlanacak ve kentin yaşanabilirliği biraz daha azalacaktır.
10- Trafik mühendisliğinin sinyalizasyon, faz ayarlamaları gibi basit trafik düzenlemeleriyle trafiği çok daha ucuz ve akılcı yöntemlerle yönetmek mümkündür. Dolayısıyla "sözde hızlı trafik" için yapılacak bu kavşaklar için yine vergilerimizle yarattığımız trilyonlarca liralık kamu kaynağı savurganca harcanacaktır. Oysa, toplu taşıma sistemlerinin hızının, konforunun artırılarak iyileştirilmesi, kentlerimizin mekansal sınırlılığı, kamu kaynaklarımızın azlığı ve artan nüfus gerçekliğinde kent içi ulaşımda ucuz, verimli ve akılcı tek çözümdür.
Ankara Büyükşehir Belediye yönetimini ve Melih Gökçek'i;
Akla -bilime uymaya ve saygı göstermeye çağırıyoruz!
Ankaralıların ödediği vergileri, sokağa saçmaktan vazgeçmeye çağırıyoruz!
Kamuoyuna saygılarımızla duyururuz. ........2003.
TMMOB
Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ankara
İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
Mimarlar Odası Ankara Şubesi
Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi
