UIA 2005 ISTANBUL

M i m a r l ı k L A R ı n   P a z a r y e r i

 

2005 yılında İstanbul’da toplanacak olan 22nci UIA Dünya Kongresi, dünya mimarlarının biraraya gelişini mimarlığın küresel gündemini gözden geçirmek için bir fırsat olarak görmektedir. Dünya mimarlığının son dönemlerdeki gündemleri genellikle, çeşitlilik ve sürdürülebilirlik sorularında yoğunlaştı. Kültürel ve biyo-çeşitliliği yaşamın temeli olarak gören ‘sürdürülebilir gelişme’ anlayışı, birkaç UIA kongresinin de ana temasını oluşturdu, ve bu eğilim 2002 Berlin kongresinde “Kaynak Mimarlık” kavramıyla taçlandı. Öte yandan, hedeflenen bu değerlerle, yaşanan gerçeklik arasındaki farkların kavranır hale gelişi, mimarlığı giderek daha eleştirel bir konuma çekmiş bulunuyor; iradesi dışında gelişen olumsuzlukların yanısıra, mimarlık kendi iç sorunlarını ve performansını da açıklıkla tartışabilmekte.

UIA 2005 İstanbul Kongresi dünya mimarlarının eleştirel birikimini, başarılarını ve yenilgilerini,  direndikleri ve teslim olduklarını, mimari özlemlerini ve sınırları içtenlikle ortaya dökebilecekleri bir paylaşım ortamı olmayı amaçlıyor. Kongre, çağdaş iletişimin tüm araçlarını kullanarak, dünya mimarları arasında serbest bir etkileşim ağı kurmayı üstlenecek, öncelikleri tamamen farklı olabilen coğrafyaların ve kültürlerin gündemlerini biraraya getirecek. Deyim yerindeyse, dünya mimarlığı bir ‘pazaryeri’ ortamında buluşacak; mimarlık üzerine düşünceler, hayaller, eylemler bir pazaryeri şenliği içinde sergilenecek. Dünya mimarları, yaşamın ortamlarını kuran bir mesleğin heyecanı, sorumluluğu ve bilinci içinde, dünya gündemleriyle ilişkilerini daha güçlü ve itinayla kurmak için çaba gösterecek.

Tekil yerküremiz üzerinde, toplumsal ve bireysel ölçeklerde öylesine çoğul olabilen dünyalarımızın maruz kaldığı küresel risklerden artık kimsenin muaf olamadığının bilincindeyiz. Bu kavrayışla, ekoloji ve demokrasi eksenli ütopist tezlerin tartışıldığı bir dönemi yaşıyoruz. Mimarlık bu tartışmaya nasıl katılmaktadır? Modernizmin doğuşundaki ‘biçimleme ve inşa etme istenci’ ile, mevcut yerleşimlerin itinayla onarım ve yönetimi nasıl uzlaşacak? Doğanın, tarihin, toplum ve bireyin tüketilmesine dayalı pratiklere karşı mimarlığın iradesi ne yönde gelişecek? Küresel varoluş ve çeşitlenmenin ancak “sorumlu modernlik” paydası etrafında gerçekleşebileceği öngörüsü, mimarlık üretimini derinden etkileyecektir. Mimarlığı dışlayan sorumsuz yapı pratiklerinin yolaçtığı ekolojik yıkım, ticarileşme, moral çöküntü ve estetik fukaralık karşısında, ve bilim-ahlak-sanat alanlarının birbirinden yalıtılmadığı yeni bir modernizm daveti üzerine, mimarların söylenecek ağırlıklı sözleri olsa gerektir.

Geçmişin muhteşem pazar/çarşı geleneklerinden esinlenmiş bir kongre strüktürü, tanıyacağı düşünce serbestliği ve ifade özgürlüğünün yanısıra, çeşitlilik ile güçbirliğinin birlikte sergileneceği elverişli bir ortam yaratacaktır. Öte yandan, açık ya da kapalı, gerçek ya da sanal bir pazar metaforunun, üretimi ve ilişkileri metalaştıran piyasa düzenlerine yönelik keskin eleştiri ve gözlemleri de içinde barındıracağı açıktır. Uzak ve yakın geçmişiyle İstanbul, ‘pazar’ imgesinin her açıdan örneklerini barındıran ve günümüzde dünya kültür ve finans pazarlarıyla bütünleşen konumuyla, bu temanın işlenebileceği en uygun kentlerden biridir.

Şu an için kongrenin ana temasından çok strüktürünün öne çıkması hedeflenmekte. Bu strüktürün taşıyacağı temalar, mimarlığın pazar kavramıyla olan son derece doğal, ama bir o kadar da çelişkili ve gerilimli ilişkilerinden kaynaklandı. 2005’e kadar şekillenecek diğer temalar ise bu ilişkinin yaşamı indirgeyici, değersizleştirici boyutlarına karşı durabilmeyi –direnmeyi– sağlayacak gücün kaynakları etrafında gelişecektir. Bu kaynağın, mimarlık kültürü ve mesleğini yeni binyılın erekleri çerçevesinde tanımlamaya yönelik irade, bilgelik, ince zeka (will-wisdom-wit) yönünde yoğunlaşacağını öngörüyoruz. Bunun, dünya mimarlarının küresel direnişi doğrultusunda gelişmesini hedefliyoruz.

 

Toplumların iradesi, kültürlerin bilgeliği, duyarlı bireylerin aklı, bu yönde güçbirliği yapmalıdır.

Biz buna şimdilik www diyoruz,

kongrenin hedeflediği network iddiası ve anahtar sözcüklerinin hatırlatıcısı olarak...

 

W i l l . W i s d o m . W i t

www.uia-istanbul2005.org

 

Metin: Suha Özkan, Aydan Balamir; düzeltme ve öneriler: Doğan Kuban, Sait Kozacıoğlu

 

K O N G R E N i N   G E L İ Ş E N   T E M A L A R I

 

MİMARLIK PAZARYERİNDE

MimarıkLAR için Açık Pazarın Yararları-Zararları

Mimarlığın Gerçek ve Sanal Pazarları; Meslek için Pazar / Meslek Pazarı

Küresel Kültürün Pazarında Mimarlık / Kültür Pazarı

Kültürel ve Estetik Çoğulluk

 

MİMARLIK ve PİYASA

Yerel ve Küresel Piyasalarda Mimarlık Hizmetleri ve İmajlar

Mimarlığın Açık ve Kapalı Pazarları; Meslek için Piyasa / Meslek Piyasası

Piyasa Kültürünün Değerlerine Direniş ve Teslimiyet / Piyasa Kültürü

Meta Olarak Mimarlık; Mimarlığın Tüketilişi

 

SERMAYE OLARAK MİMARLIK

Mimarların Kültürel Sermayesi – Geçmişte, Bugün, Gelecekte

Mesleğin Toplumsal ve Ekonomik Sermayeleri

Sermayenin Mimarisi – Büyükharflerle Mimarlık – Başkentler için Mimarlık

Mimarlığın Başkentleri / Büyük Şehrin Gerçekleri

Kapılı Cemaatlere karşı Kent ve Kır: Eşikler – Geçişler – Arayüzler

 

MODERNİZMİN KÜRESEL GÖRÜNTÜLERİNDE MİMARLIK

Mimarlık = Zamanın Yüzleri

Çağdaş Mimarlığa dair Düşler ve Düşkırıklıkları

Yerel Modernizmler; Yer ve Zaman Kültürlerinin Biraradalığı

Biçimleme İstencinden Yerleşme Bilgeliğine

Modern Kentleşme, Koruma ve Yenileme

Düzen – Düzensizlik – Kaos; Durağanlık – Değişkenlik; Sağlamlık ve Çöküş

Yeniden Kentleşme – Yeniden Yapılanma – Yeniden İnşaat – Yeniden Mimarlık

  Modern Teknoloji ve Planlama

Uygun ve Duyarlı Teknolojiler; Risklere Karşı Sakınım Planlaması

 

KÜRESEL ORTAMDA MİMARLIK

Mimarlıkta Sürdürülebilir İletişim

Mükemmellik ve yararın, Zenginlik ve Güzelliğin Paylaşımı

Bağlantılar – Karşılaştırmalar – Referanslar

Mesleğin ve Eğitimin Yeni Biçimleri

Mimarlik Hizmetlerinin Uluslaraşırılaşması: Yapı Sektörüne ve Tasarımın Doğasına Etkileri

Meslek ve Eğitimde Sayısal Teknolojiler

 Mimarlık Disiplinlerinin Bütünleşmesi

Tasarım, Planlama ve Mühendislik Alanları Arasında Diyalog; “Hayal Mühendisliği”

 

KÜRESEL DİRENİŞ OLARAK MİMARLIK

Afetzedeler için Barınak – Kent Yoksulları için Konut – İnsanlık Hakkı Olarak Çevre Kalitesi

Yaşanabilirlik ve Nitelik için Eşikler; Kimlikte Geçişler; Eski ile Yeni için Arayüzler

Kökler – Dallar, Yeşil – Gri, Kuzey – Güney, Doğu–Batı

Beklentiler ve Sınırlar

Ekolojik ve Kültürel Canlılık için Mimari Ütopyalar

Biçimleme İradesi – Koruma İradesi

Direnç Kaynakları

Toplumların İradesi – kültürlerin bilgeliği – bireylerin ince zekası

 

W i l l . W i s d o m . W i t

www.uia-istanbul2005.org

 

 

G r a n d   B a z a a r   o f   A r c h i t e c t u r e S 

 

The organising committee of the XXII UIA World Congress sees the world architects’ meeting in Istanbul 2005 as an opportunity to review the global agenda of architecture. During recent decades, the agendas of world architecture have recurrently focused on the question of diversity and sustainability. The concept of ‘sustainable development’, with cultural and bio-diversity taken as the basis of humanity, was a central theme in several of the UIA congresses –best summarised as ‘resource architecture’ in the Berlin 2002 Congress. On the other hand, the growing gap between aspired values and pressing realities has placed architecture in a position that is critical not only of the developments beyond its control, but also of its internal problems and own performance.

The UIA 2005 Congress in Istanbul ventures to provide a forum where world architects can openly share their successes and failures, resistances and submissions, critical discourse and visions. Making use of the most advanced means of communication, we hope to provide a network of interaction where architects will come together, online or in personal contact, to display their dreams, thoughts, concerns, expectations and limitations. World architects will exchange ideas in a festive atmosphere of a ‘bazaar’, so to speak, bringing the priorities of different geographies and cultures together in one forum. With enthusiasm, a sense of responsibility, and the awareness of belonging to a profession that constructs the spaces for life, architects will endeavour to establish new links with the global agenda, negotiating with stake-holders in more effective and carefully articulated modes.

We are ever more aware that our plural worlds at the micro-scale are not immune to risks escalating globally on this singular planet. It is for this awareness that the utopian proposals of today are clustered around the interrelated themes of ecology and democracy. How does architecture take part in this debate?  How will the early modernists’ will-to-form (and to construct) reconcile with attitudes of caring rehabilitation and governance of human settlements? In what direction is the willpower of architecture developing, against practices based on the consumption of nature, history, society and the individual? The vision that foresees global existence and diversity only under the common denominator of a “responsible modernity”, will substantially affect the act and involvement of architecture. Against the background of ecological disasters, moral depression, and aesthetic poverty generated by irresponsible building practices, this challenge of a new modernism –one that does not isolate science, ethics, and art from each another– will urge architects to take stronger positions concerning their discipline and profession.

The thematic structure of the Istanbul Congress is inspired by the magnificent traditions of bazaars that have continuously marked human encounters throughout history. Grand bazaar or market-place, bearing the image of diversity as well as the solidarity of old merchants, suggests freedom of expression and the free circulation of ideas, simultaneously nurturing the existing media of dialogue and discussion toward collective interest and responsibility. At the same time, this metaphor of ‘bazaar’ –open-closed, local-global, real-virtual– is expected to precipitate incisive criticisms and arguments against the prevalent market mechanisms that transform human and professional relationships into simple commodities. Istanbul, with its total heritage embodying images of richly varied bazaars, and presently well integrated into the world’s financial and cultural markets, is one of the most appropriate locations to congregate for explorations of this theme.

Three years ahead in time, it seemed proper to put forward an all-embracing thematic structure for the Congress rather than a single theme. The initial themes are generated from the ideas of bazaar and market, which have so natural and yet equally contradictory and tense relations with architecture. Complementary themes, to be developed until 2005, will address the resources and initiatives that resist depreciation of the meaning and quality of life in the built environment. The meeting at Istanbul may thus grow into a ‘global resistance’ of world architects, relying on the willpower of societies, past and present.

 

The will of societies, the wisdom of cultures, and the wit of individuals

s h o u l d   c o – o p e r a t e   i n   t h i s   d i r e c t  i o n.

Lest we forget: as an acronym of these key words to be engraved in memories,

we call it: www.

 

W i l l . W i s d o m . W i t

www.uia-istanbul2005.org

G R  O  W  I  N  G    T  H  E  M  E  S    O  F    T  H  E    C  O  N  G  R  E  S  S

 

ARCHITECTURE IN THE BAZAAR

Uses and Abuses of an Open Bazaar for ArchitectureS

Real and Virtual Bazaars of Architecture; Bazaar for Profession / Profession Bazaar

Architecture in a Global Cultural Bazaar; Bazaar of Culture / Culture Bazaar

Cultural and Aesthetic Plurality, Simultaneity, Spontaneity

 

ARCHITECTURE AT THE MARKET

Architectural Services and Images in Local and Global Markets

Open and Closed Markets of Architecture; Market for Profession / Profession Market

Resistance and Submission to Values of Market Culture / Culture of Market

Architecture as Commodity; Consumption of Architecture

 

ARCHITECTURE AS CAPITAL

Cultural Capital of Architects – Past, Present, Future

 Social and Economic Capitals of Profession

Architecture of Capital – Architecture in Capitals – Architecture for Capitals

Capitals of Architecture / The Reality of Great Cities

Town and Country against Gated Communities: Thresholds – Transitions – Interfaces

 

ARCHITECTURE IN THE GLOBAL TIMESCAPES OF MODERNISM

Architecture = Facets of Time

Dreams and Disappointments about Contemporary Architecture

Architecture of Local Modernisms; Coexistence of Place- and Time-Cultures

From Will-to-Form to Wisdom of Settlement

Modern Urbanism, Conservation and Renewal

Order – Disorder – Chaos; Stagnancy – Change; Potency and Collapse

Re-urbanising – Re-structuring – Re-construction – Re-architecture

Modern Technology and Planning

Appropriate and Sensible Technologies; Contingency Planning Against Risks

 

ARCHITECTURE IN THE GLOBAL MEDIUM

Sustainable Communication in Architecture

Sharing of Excellence and Utility, Wealth and Delight

Connections – Comparisons – References

New Forms of Professionalism and Education

Transnationalisation of Architectural Services: Effects on Building Sector and the Nature of Design

Digital Technologies in the Service of Profession and Education

Integration of Architectural Disciplines

Dialogue with Design, Planning and Engineering Fields; Architecture as “Imagineering”

 

ARCHITECTURE AS GLOBAL RESISTANCE

Survival and Consummation of Architecture

Shelter for Disaster Victims – Housing the Urban Poor – Environmental Quality as Human Right

Thresholds of Liveability and Quality; Transitions in Identity; Interfaces Between Old and New

Roots–Branches, Green–Grey, North–South, East–West

Expectations and Limitations

Architectural Utopias for Ecological and Cultural Vitality

Will-to-form – Will-to-protect – Will-to-fabricate

Sources of Resistance

The will of societies – the wisdom of cultures – the wit of individuals

 

W i l l . W i s d o m . W i t

www.uia-istanbul2005.org