Mimarların açtığı dava sonucunda Zonguldak Kız Meslek Lisesi’nin yıkım kararı durduruldu

Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin ve Zonguldaklılar’ın verdiği mücadele sonucu, yapımı devam eden şehir hastanesinin 'unutulan' otoparkı için yıkılmak istenen  80 yıllık  Zonguldak  Kız Meslek Lisesi kurtuldu.

Zonguldak İdare Mahkemesi, Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin açtığı dava sonucunda,  Zonguldak Kız Meslek Lisesinin kültür varlığı olarak tescilini kaldıran Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun kararının yürütmesini durdurdu.  Zonguldak Kız Meslek Lisesi, verilen mücadele sonucu yeniden kültür varlığı olarak tescil edilmiş oldu.

Karara ilişkin açıklama yapan Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, hukuksal sürece ilişkin şunları söyledi:

“Tarihi Zonguldak Kız Meslek Lisesi’nin tescillenmesine dair talebin reddedilmesi üzerine Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 12.06.2020 tarih ve 6011 sayılı kararını yargıya taşımış ve yürütmeyi durdurma kararı almıştık bunun üzerine mahkeme lisenin tesciline karar vermişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı konuyu bir üst mahkemeye taşıdı. Davanın görüldüğü Ankara Bölge İdare Mahkemesi yerel mahkemenin kararını bozarak koruma kararını yeniden kaldırdı.  Bizim itirazımız üzerine Zonguldak İdare Mahkemesi davayı yeniden ele aldı ve ikinci kez bilirkişi görüşü istedi. Mahkeme bilirkişi raporunu esas alarak, kültür varlığı olarak tescilini kaldıran Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararının yürütmesini ikinci kez durdurdu.  Cumhuriyetin köklü kurumlarından olan Zonguldak Kız Meslek Lisesi ’nin korunması için Zonguldak Temsilciliğimiz, Zonguldak Kültür ve Eğitim Vakfı (ZOKEV), Zonguldak 67'liler Platformu ve Zonguldaklılar olarak büyük mücadele verildi. Fikri takiple her aşamasını takip ettiğimiz hukuk mücadelesinde kazanan kamu yararı oldu” dedi.

Bilirkişiler: Taşınmaz kültür varlığı olarak gelecek kuşaklara aktarılmalıdır

Candan, bilirkişi raporunda yer alan ,“Cumhuriyet dönemi ilk kadın mimarlarından Yaprak Hanım’a ait olduğu bilinmekle birlikte yapısal formu ile de dikkat çeken okul binası Zonguldak ilinde Cumhuriyet dönemi eğitim yapısı kimliği ile oldukça önemli bir yere sahiptir. Zonguldak ilinin ilk Kız Meslek Lisesi oluşu ile birlikte bu yapının toplumsal bir geçmişi olduğu görülmüştür. Güçlü anı değeri ile eğitim gibi vazgeçilmez bir kamu hizmet binası olup 2863 Sayılı Kanun’da da belirtilen kanuni dayanaklara sahiptir. Korunması gerekli kültür varlığı olarak saptanan uyuşmazlık konusu okul binasının fiili olarak kullanımda olduğu anlaşıldığından dava konusu işlemin uygulanması halinde telafisi ve imkânsız zararların doğacağı tabiidir” ifadelerine  de dikkat çekti.

Candan, sözlerine şöyle devam etti:

“Bilirkişi raporunda kız meslek lisesinin  mekânsal hafızasına da dikkat çekilmiştir. Raporda, ‘Tescillenmesi gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak gelecek nesillere aktarılması gerektiği görüşüne bilirkişi heyetimiz tarafından varılmıştır. Aksi halde; yıllar boyunca aktif olarak öğrenimine ara vermeden devam etmiş ve bu süreçte Restorasyona dahi girmeden yapım yılındaki tarihsel, yapısal, sanatsal, estetik özellikleri ve iç mekan malzeme özellikleri yönünden özgünlüğünü günümüze kadar koruyan yapı, kent sembollerinden biri haline gelmiştir. Yapı parsel bazında da komşu parsellerde yer alan tescilli yapılar ile bütünleştirilerek korunmaya alınması gerekli olup, çevresel yapılaşma faktörlerinden uzak tutulması ve sonrasında telafisi güç süreçlere tabi durumların ortaya çıkması kanaatine tarafımızca varılmıştır’  denilerek yapının güçlü anı değeri vurgulanmıştır. Raporda ayrıca yapının ekonomik ömrünün devam ettiği de dile getirilmiştir. Zonguldak İdare Mahkemesi de bilirkişi raporunu esas alarak, dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğunu, dava konusu işlemin uygulanması halinde telafisi güç zararlara yol açabileceğini belirterek yürütmeyi durdurma kararı vermiştir.

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi