Yahudi Mahallesi yıkım tehdidi altında

Ankara Büyükşehir Belediyesi kentin en değerli varlıklarından vaz mı geçiyor?

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ankara’nın çok kültürlülüğünün simgesi olan tarihi Yahudi Mahallesi’nin ve Ulus Tarihi Kent Merkezi’nin yıkım tehdidi altında olduğunu bildirdi. Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Çevre Şehircilik Bakanlığı ve Altındağ Belediyesi’nin Yahudi Mahallesi, Hacı Bayram Mahallesi, Kale Mahallesi ve Hergelen Meydanı’nda 4 etaplık kentsel dönüşüm projesi için yerinde incelemelerde bulunmasına dikkat çekerek, sürece Büyükşehir Belediyesi’nin müdahil olmamasına tepki gösterdi.

Candan, “Bakanlık Ankara’da Ulus Tarihi Kent Merkezinde tarihi ve kültürel varlıklarımızı tehdit eden bir kentsel dönüşüm süreci başlatıyor. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluk alanında olan yerlerde sürece neden müdahil olmuyor? Benzer bir durumu Cumhuriyet döneminin ilk toplu konut alanı olan Saraçoğlu Mahallesi’nde de gördük. Büyükşehir Belediyesi kentin en değerli varlıklarından ve sorumluluğu bulunduğu kentsel alanlardan vaz mı geçiyor?” diye konuştu.

Candan şöyle devam etti: “Ulus Tarih Kent Merkezi’nde itfaiye meydanındaki riski alan, acele kamulaştırma yerinden etme, mezarlıkların üzerine beton dökme, Yahudi Mahallesi’nde kuşku uyandıran yangınlar,  Kayabaşındaki yıkımlar, Ulus Tarihi Kent Merkezini çok kültürlülüğünden, Cumhuriyet değerlerinden arındırarak TOKİ kimlikli rant alanına dönüştürecek kentsel dönüşümlerin bir parçasıdır. Şimdi Yahudi Mahallesi’nde Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın dönüşüm için kolları sıvamasının anlamı, restorasyon adı altında özgün değerlerinin bozulması, insanların mallarının gasp edilmesi ve kültür varlıklarımızın yok edilmesi tehdidini beraberinde getiriyor.  Kuşku uyandıran yangınların çıktığı Yahudi Mahallesi’nde bir kentsel dönüşüm hazırlığının ne anlama geldiği de çok açıktır. Yahudi Mahallesi’nde kuşku uyandıran yangınlar, Ulus, Kale ve Kayabaşı bölgesinde yapılması planlanan dönüşümden ayrı değildir. Bizatihi kendisidir, Ankara’nın çok kültürlülüğünün kültürel varlıklarını barındıran Yahudi Mahallesi uzun süredir, korumasız, bakımsız ve tehdit altında. Ulus’ta İller Bankası’nın yıkılması ve Cumhuriyetin temsil aksı üzerine ihtiyaç olmayan,  altı alışveriş merkezi olan devasa cami yapılması ile başlayan sonra bölgede esnafın tüm isyanına rağmen, yurt yapmak için riskli alan ve acele kamulaştırma kararı ile devam edilen siyasal ve rantsal dönüşüm sürecinin devamı niteliğindedir.”

Ulus bütüncül olarak ele alınmalıdır, Ankara Büyükşehir Belediyesi Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Amaçlı İmar Planını katılımcı bir yöntemle yapmalıdır.

Candan, Büyükşehir Belediyesi’ni göreve davet ederek şunları söyledi:

“Ulus Tarihi Kent Merkezi parça parça ele alınamaz, koruma amaçlı imar planının yapılması elzemdir. Ankara Büyükşehir Belediyesi, Koruma Amaçlı İmar Planı yapmadığı için parçacıl tahripkar müdahalelerle Ankara’nın en değerli tarihsel varlıklarından olan Ulus Tarihi  Kent Merkezini gözden çıkartmış oluyor. Ulus, Altındağ Belediyesi ve Çevre Şehircilik Bakanlığının tahripkar müdahalesine terk ediliyor.  Şimdi parçalanma ve yok edilme süreci Yahudi Mahallesine geldi. Bu alan içerisinde tescilli kültür varlıkları ve tescile değer yapılar var. Önce İtfaiye meydanında riskli alan ve acele kamulaştırma, yerinden etme yaklaşımıyla hareket ettiler. Şimdi Yahudi Mahallesi, Altındağ Belediye binasının yıkımı ve Kayabaşına kadar uzanan bu sürece, Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Kültür Varlıkları Dairesi müdahil olmalıdır.  Ankara Büyükşehir Belediyesi Ulus Tarihi Kent Merkezi Koruma Amaçlı İmar Planını katılımcı bir yöntemle yapmalıdır. Ankara’nın tarihi ve kültürel değerlerinin tıpkı Hamamönü’nde ki gibi mülkiyetler gasp edilerek, el değiştirilerek ranta yol açılmasının önü kesilmelidir. Hukuksal süreçlerimiz devam ederken,  Ulus Tarihi Kent Merkezi’nin tarihsel dokusunun parçalı müdahalelerle korunmaması, sessiz kalınması kabul edilemez. Ankara Büyükşehir Belediyesini İtfaiye Meydanında, Yahudi Mahallesinde, Saraçoğlu Mahallesinde süre giden müdahalelere ilişkin  suskunluğunu bozmaya davet ediyoruz. Aksi durumda Una Muno’nun dediği gibi "susmak onaylamaktır.”

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi