NEREYE GİDİYORUZ!

KONUT SORUNU PANELİ / 2008

Dünya Konut ve Mimarlık Günü olan 6 Ekim 2008 ‘de, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Mimarlık Şenliği kapsamında, “Konut Sorunu” temalı paneli gerçekleştirmiştir. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Ali Türel’in oturum başkanlığını yürüttüğü etkinlikte, Cengiz Bektaş ( Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi, Mimar, Yazar) , Murat Balamir (ODTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi) , Şengül Öymen Gür (KTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi) ve

Cevat Geray(AÜ Siyasal Bilimler Fakültesi, Kent ve Çevrebilim ABD Emekli Öğretim Üyesi) da konuşmacı olarak yer almıştır.

Konut sorununu farklı açılardan değerlendiren konuşmacılar, Toplu Konut İdaresi  uygulamalarının konut sorunu ile yakından ilişkili olduğu ve TOKİ’nin sahip olduğu  güçlü yapıya karşın, yürüttüğü politikaların yanlışlığı ve  yetersizliği konusunda aynı görüşü paylaşmışlardır.

Panelde Murat Balamir, güçlü konut politikasının oluşumu için, doğru bir finans politikası, sosyal politika ve özellikle tasarım politikasının bir bütünlük içinde ele alınması  gerektiğini vurgulamıştır. Balamir, şu anda bu politikalar ülke genelinde tam işlemiyor olsa da, en zayıf yönümüzün tasarım politikası geliştiremememiz olduğunu belirtmiş, TOKİ’nin bu konuda etkisinin büyük olduğunun altını çizmiştir.

Murat Balamir, günümüz konutlarıyla çağdaş bir yaşam alanı elde edilememesinin nedenini yerel çevre ve kültür özelliklerinin dikkate alınmaması, Dünya örneklerinden yararlanılmaması, yer duygusuna sahip olunulmaması gibi nedenlere bağlamıştır.  Balamir, tasarımın geliştirilmesinde sürekli bir arayış sistemi olması gerektiğini de vurgulamıştır.

Belleksiz bir toplum olduğumuzu ve geçmişimizden ders almadığımızı belirten Cengiz Bektaş ise, kendi insanının yaşam kültürünü tanıyamayanların sağlıklı yapılar üretemeyeceğine dikkat çekmiştir. Bugünkü kentlerin sahip oldukları nitelikler üzerinden konuşmasına devam eden  Bektaş, günümüz kentlerinin eski kent tanımına uymadığını, çoğu kentimizin birer köy niteliğinde olduğunu belirtmiştir.

Cengiz Bektaş, sözlerini bu ülkenin aydınları olarak artık mimarların uyanmaları gerektiği ve yapılacak çok iş olduğunu hatırlatarak sonlandırmıştır.

TOKİ ‘nin kentleri kimliksizleştirmesi, tasarımı yok etmesi gibi olumsuz sonuçlarıyla konuşmasına başlayan Şengül Öymen Gür, konut yapısının ülkenin siyasi ideolojilerini de yansıttığının altını çizmiştir. Bütün kentlerin aynılaştığını, kopya kentlerin oluşmaya başladığını belirten Gür, yurtdışı örnekleriyle, yerleşme anlayışını aktarmış, konut araştırmalarına önem verilen ülkelerde yaşanan gelişmeleri dinleyicilerle paylaşmıştır.

Birleşik Milletlerce Dünya Habitat Günü olarak kutlanan 6 Ekim’in 2008 teması “Uyumlu Kentler(Harmonious Cities)” olarak seçilmiştir. Cevat Geray, bu temadan yola çıkarak, konutun Kentli Hakları Bildirgesi ile insanlara tanınmış bir hak olduğunu da belirtmiştir.

İlk Toplu Konut Yasası ile fon niteliğinde kurulan TOKİ ‘de konut üretimini özendirici önlemlerin esas olduğu ancak 2003 ‘ten bu yana toplumsal konut ilkesinin değiştiğini ifade eden Geray, TOKİ’nin kendi fonlarını yaratarak, devlet eliyle yap-satçılık yapmakta olduğunu dile getirmiştir.

TOKİ tarafından planlanan konutlar için, toplumun ihtiyaçlarının dikkate alınmadığı, yapılanların ihtiyaca cevap vermediğini belirten Cevat Geray, örnek olarak dar gelirli insanlar için yapıldığı iddia edilen düşük m2 ye sahip konutları göstermiş, dar gelirli her aile için ihtiyaç olan m2 nin düşük olmasının söz konusu olmadığını belirtmiştir.

Konuşmasında, kentsel dönüşüm projelerine de değinen Geray, bu projelerle toplumsal ve kültürel özelliklerin tahrip edildiğini, kentin olumsuz yönde etkilendiğini dile getirmiştir.

Oturum başkanı Ali Türel’in 8 ilde yaptıkları konut araştırmasına ilişkin istatistiki verileri paylaştığı sunumun ardından, panele katılan dinleyicilerden gelen sorular panelistlerce yanıtlanmıştır.

Panel sonrası, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesinin “Kendi Hakkım, Kentli Hakkım” başlığı altında ele aldığı “Mimarlık Şenliği 2008” in açılış kokteyli gerçekleşmiştir.