TOPLUMSAL HAREKETLER FORUMU-2

Kentsel Dönüşüm

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi 2009 yılında düzenlenecek olan Mimarlığın Sosyal Forumu için bir altlık oluşturmayı da amaçlayan “Mimarlık Şenliği” kapsamında, 12 Ekim 2008 tarihinde ”Kentsel Dönüşüm” konulu forumu gerçekleştirmiştir. Forum, insanlığın karşı karşıya kaldığı doğa ve emek yıkımına karşı Türkiye’nin dört bir yanında mücadele veren yerel inisiyatiflerin aktörlerinin katılımı ile 20 - 21 Ekim 2007 tarihlerinde düzenlenen, ülkenin ve dünyanın geleceği açısından umut verici sonuçların elde edildiği “Toplumsal Hareketler Forumu”nun 2. bölümü olarak kurgulanmıştır.

Anayasal sorumluluklarını unutmuş olan devletin, rant kaygısıyla kararlar veriyor olması, insanların yaşadıkları yerden koparılarak adeta bir sürgüne gönderilmesi, elde kalan boş alanlarda ise rant amaçlı yüksek blokların yapılmasından ibaret olan günümüz kentsel dönüşüm anlayışının tartışıldığı forumda, farklı alanlardaki Kentsel Dönüşüm mağdurları deneyimlerini ve bilgilerini paylaşmışlardır. İstanbul Tarlabaşı, Gülsuyu-Gülensu, Başıbüyük ve  Ayazma ; İzmir Kuruçeşme, Mersin, Ankara Dikmen Vadisi ve Mamak Kentsel Dönüşüm Proje alanlarında yaşayanların katılımıyla gerçekleşen forumun oturum başkanlığını ise TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Eski Başkanı Ali Ulusoy üstlenmiştir.

Forum, İstanbul Maltepe Başıbüyük Mahallesi halkının kentsel dönüşüme karşı verdiği mücadeleyi konu alan, “Rant için değil yaşam için mücadele” mesajı veren kısa film gösterimi ile başlamıştır.

Koruma Kurulları ve Belediyelerce, yıllarca imar yasağı uygulanmış olan alanlarda, Tarlabaşı örneğinde olduğu gibi ani bir Kentsel Dönüşüm projesi ile tüm yapıların yıkılması, yerine 15 katlı blokların inşa edilmesi gündeme gelmiştir. Bu çelişkinin, bu değişikliğin sebebinin rant kaygısı olduğunu belirten konuşmacılar, önerilen izole yaşam biçiminin, burjuva sınıfına yeni yaşam alanları açma amacı taşıdığını ifade edilmiştir.

“İnsan kent için tasarlanmaz, kent insan için tasarlanır” sözleriyle devam eden konuşmacılar, ortalama olarak 50 yıllık birikimlerinin ve yaşanmışlıklarının bulunduğu evlerine enkaz bedeli biçen yönetimlere karşı tepkilerini ortaya koyarak, “Evlerimiz namusumuzdur. Sonuna kadar mücadele edeceğiz” demişlerdir.

Farklı bölgelerdeki örgütlenmeler, deneyimler ve mücadelelerinin anlatıldığı forumda, kentsel dönüşümün rantsal dönüşüm olduğunun altı çizilmiş, yöneten ve yönetilenlerden öte mağdur eden ve mağdur edilenlerin varlığı üzerinde durulmuştur. İnsanın olmadığı, kullanıcısının isteklerinin göz ardı edildiği kentsel dönüşüm projesinin rant projesi olduğunu ifade eden konuşmacılar, yapılacak değişikliklerde söz hakkına sahip olmak istediklerini dile getirmişlerdir.

Hukuki süreci aktarmak üzere foruma katılan avukat, belediyelerce hazırlanan, kentsel dönüşüm alanlarında yaşayan kentliye imzalatılmaya çalışılan sözleşmeler imzalanmadığı sürece mücadelenin kazanılacağını dile getirmiş ve kentlileri bilinçlenmeleri konusunda uyarmıştır.

Tek güçlerinin direniş olduğunu, sistemin tek tipleştirme modelinin insanlar üzerinde denendiğini belirten konuşmacılar, ülke genelindeki göç sorununa da değinmişlerdir. Gecekondulaşmada göz ardı edilemeyen etkenlerden biri olan iç göçlerin engellenmesini sağlayacak çözüm önerilerinin geliştirilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Katılımcılık ve örgütlenmenin kentsel dönüşümle mücadelede en etkili yol olduğu, kentlilerin bilinçlendirilmesi ve dayanışmanın sağlanması gerektiği üzerinde özellikle durulan forumda, mağdurlar ilgili meslek odalarının, hukukçuların desteklerini arkalarında görmek istediklerini dile getirmişlerdir.

“Kentsel Dönüşüm “ forumuna ilişkin, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve katılmak isteyen konuşmacılarla oluşturulacak çalışma grubunca, sonuç bildirgesi hazırlanacaktır.