Ulus için acele kamulaştırma, ecele kamulaştırmadır

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Ulus’ta neler oluyor ? Acele kamulaştırma, riskli alan ilan edilme gündemiyle ve bölge esnaf temsilcilerinin katılımıyla online basın toplantısı gerçekleştirdi.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve bölge esnafı, Cumhurbaşkanlığı kararıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından Ulus Tarihi Kent Merkezi’nde yapılan acele kamulaştırılmaya ‘’Ulus için acele kamulaştırma, ecele kamulaştırmadır’’ diyerek tepki gösterdi.

Sosyal medya hesapları üzerinden de canlı yayınlanan toplantıya Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Mimarlar Odası Ankara Şube Sekreteri Nihal Evirgen, Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyeleri Ali Atakan ve Songül Üzgün, Ulus esnafından Turgut Uslu, Salim Yuna ve Ediz Erkovan katıldı.

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, ‘’Ulus’ta 21 Nisan’da acele kamulaştırma yapıldı. Gökçek döneminden 2006 yılından bu yana Ulus’un kendi öz karakteri dönüştürülmeye çalışılıyor. Defalarca kez koruma amaçlı imar planı yapıldı ve buna Mimarlar Odası ve meslek odaları olarak dava açtık ve bu süreçlerde de hep iptal kararı aldık. Şimdi Ulus’u bütüncül ele almak yerine yine parça parça ele almanın süreci başladı. Bunun da ilk adımı İller Bankası yıkılarak yerine cami yapılmasıdır.  Arkasından da camiye cemaat lazım olduğu için Hacı Bayram Mahallesi’ne yurt yapılmasıdır. Bir medrese alanı olmasını istiyorlar. Hacı Bayram Mahallesi’nde önce acele kamulaştırma sonra riskli alan ettiler ve en son yine 21 Nisan’da TOKİ tarafından buradaki yapıların kamulaştırılması için Cumhurbaşkanlığı kararıyla acele kamulaştırma yapıldı’’ diyerek süreci özetledi.

Ulus bütüncül olarak ele alınmalıdır

Candan bu bölgenin Ulus Tarihi Kent Merkezi’nde önemli bir alan olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:

‘’Hemen yakınında Yahudi Mahallesi var. Buradan Altındağ Belediyesi’nin olduğu yerden kaleye kadar bir alan. Bu alan içerisinde tescilli kültür varlıkları ve tescile değer yapılar var. Bu alanda böyle riskli alan ve acele kamulaştırma yaklaşımıyla hareket etmek doğru değil Ulus bütüncül olarak ele alınmalıdır. Acele kamulaştırılan alan Hergelen Meydanı birkaç yıl önce adı değiştirilerek Hacıbayram Mahallesi yapıldı. Buradan başlayan bir dönüşüm Altındağ Belediye binasının yıkımı, Yahudi Mahallesi’nin kentsel dönüşüme uğrayarak, Ulus’un çok kültürlü kimliğinin ortadan kaldırılmasıdır. Hamam önünde ve arkasında  gördüğümüz  rant yaklaşımı  buradan Kayabaşı Mahallesi’ne kadar uzanacak. Ulus çok katmanlı bir yer. Sadece Cumhuriyet dönemi yok, Roma, Osmanlı dönemlerinden kalma oldukça fazla eser var. Ulus’a bütüncül müdahale edilmesi gerekiyor. Ancak iktidar Altındağ Belediyesi ve Çevre Şehircilik Bakanlığı ile birlikte çok kültürlülüğü tek kültürlülüğe dönüştürmeye çalışıyor. Cumhuriyet Dönemi eserlerinin siyasal İslam yaklaşımıyla yok etmeye çalışıyorlar. Bir taraftan da çok büyük bir rant olduğunu biliyoruz. Hem Hamamönü hem Hamam arkasındaki projelerde ciddi bir mülkiyet değişimi görülüyor. İnsanların mülkiyetlerinin gasp edildiğini ve çok ucuza alındığını biliyoruz.

‘’Bu rejimle ve çok kültürlülükle hesaplaşmanın bir ürünüdür. Türkiye’deki Ulus kavramının dönüştürülmesinin  mekansal karşılıklarından olan Ulus’un  dönüştürülmesi kabul edilemez.Hukuksal süreçlerimiz ve mücadelemiz devam ediyor  acele kamulaştırma kararlarını da yargıya taşıyacağız. Burada bir yaşam devam ediyor, pandemi süreçlerinin de dışında herkes için ilaç gibi gelen daha küçük ölçekli bir alışveriş ortamı var. Burada esnaflar ve yaşayan bir tarih var bunun da ortadan kaldırılmaması gerektiğini düşünüyoruz. Ulus’ta acele kamulaştırma kararı Ulus’un ecele kamulaştırılmasıdır. Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak hem hukuksal hem de kamuoyu yaratılması için üzerimize düşen sorumluluğu yerine getireceğiz.’’

 Candan, ‘’İktidar korono fırsatçılığına, Güvenpark, Saraçoğlu mahallesi, THK yangın söndürme uçakların satılması, Salda Gölü, Kanal İstanbul ihalesi ve şimdi de Ulus Tarihi Kent Merkezi’nde devam ediyor.  İktidar pandemi sürecinde hayatı eve sığdırmıyor. Herkesin evini yuvasını işini dağıtacak bakış açısını hayata geçirmeye çalışıyor’’ diye konuştu.

Çok planlı ve sinsice Ulus ve bölgesindeki ticaret kültürü, Cumhuriyetin eserler ve esnafı yok edilmeye çalışılıyor

Ulus esnafından Salim Yuna, ise, ‘’Mimarlar Odası Ankara Şubesi’ne bölge esnafına verdiği destekten ötürü teşekkür ediyoruz. İktidar Covid 19 sürecinde zaten ekonomik sıkıntı içinde olan esnafı daha da zora sokacak riskli alan ve acele kamulaştırma kararlarından asla vazgeçmiyor. Ankara’nın unutulan kalbidir Ulus’’ dedi.

Yuna, Ulus’un tarihi yapılarını ve mahallelerini sıralayarak, şunları söyledi:

‘’Bunların tarihi ve kültürel değerleri vardır ve korunmaya muhtaç bırakılmıştır. Bugün gelinen noktada Cumhuriyet’in kalıcı eserleri planlı bir şekilde yok edilmektedir. Bunlardan birisi tarihi İller Bankasıdır. Bir gecede dönemin belediye başkanı tarafından yıkılmış ve önünde poz verilmiştir. Yahudi, Kayabaşı ve Hacıbayram Mahallesi riskli alan ve acele kamulaştırma kararlarıyla yok edilmek istenmektedir Yaşanan ekonomik kriz nedeniyle çok zor günler geçiren Hergelen Meydanı esnafı da bu kararla binlerce işyeri çalışanı ve aileleriyle sokağa mahkum edilmek istenmektedir. SİT alanı olan bu bölgede yıllarca bir çivi dahi çakılmasına izin vermeyip tescilli binaları metruk halde bırakıp sonra yok pahasına vatandaşın elinden almak mıdır ecdadın eserlerine sahip çıkmak ? Yurt yapma bahanesiyle acele kamulaştırma yapmak mıdır ecdadın eserlerine sahip çıkmak? Bu bölgenin onlarca boş alan varken yurt için seçilmesi de manidardır. Çok planlı ve sinsice Ulus ve bölgesindeki ticaret kültürü, Cumhuriyetin eserler, ve esnafı yok edilmeye çalışılmaktadır.’’

‘’Altındağ Belediyesi ve Büyükşehir Belediyesi bölgede ruhsatsız yapılaşmaya müsahama gösteriyor’’

Esnaftan Ediz Erkovan da, Ulus’un önemini  ve yaşadıkları sıkıntıları anlattı:

‘’Ulus Ankara’da ticaret’in doğduğu yerdir. Ulus’ta bir tarih yok edilmeye hatta yeniden tarih yazılmaya çalışılıyor. İşin üzücü yanı ise bu değişim toplumun ve bölge halkının maneviyatına ayar vermeye çalışılarak yapılıyor’’ diyen Erkovan,  İtfaiye Meydanı’nda bugüne gelen süreci de özetledi.

Erkovan, bölgede Altındağ Belediyesi’nin ve Büyükşehir Belediyesi’nin ruhsatsız yapılaşmaya müsahama gösterdiğini dile getirerek, ‘’ Hatta biz de belgeleri mevcut söz konusu parseller üzerinden makbuz üzerinden işgaliye bedelleri tahsil ediliyor. Şu an ki süreç devam ediyor. Bir gün hepimiz için gerek olacak adaletin bir önceki kamulaştırma kararının hala karara bağlanmamasından takdirlerinize bırakıyorum. Devletten ekonomik tedbir paketleri beklediğimiz bir süreçte acele kamulaştırma kararıyla karşı karşıya kalmaktan büyük yara aldık. Hükümet yetkililerine sormak istiyorum. Dünyada pandemi ilan edildiği bir dönemde, terör saldırılarının bile durduğu bir süreçte Ulus ile ilgili ısrarınızın sebebi nedir?’’ diye konuştu.

Bunun adı dönüşüm değil mülkiyet gaspıdır, hayatı eve sığdıramıyoruz

Turgut Uslu ise, ‘’Acele kamulaştırma kararıyla ekmek kapımıza ve mülkiyetimize yeni bir taaruzla karşı karşıyayız. Bunu adı dönüşüm değil mülkiyet gaspıdır. Bizim nabzımızı tutmaya bir takım hamlelerde bulunuldu ve arkasından bu acele kamulaştırma kararı geldi.  Korono virüs nedeniyle hayatı kısa bir süreliğine eve sığdırmaya çalışıyoruz. Bu süre içinde hayatın eve sığmayacağını hepimiz anladık. Hayatı eve sığdıramıyoruz.  Burada 5 bin kişinin hayatı tehdit altındayken kamuoyunun duyarlı olmasını istiyoruz’’ dedi.

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi