Bilirkişiler: Bükreş Merkez Cami korunması gerekli kültür varlığıdır

Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin açtığı dava sonucu,   Bükreş Merkez Cami’nin tescil kaldırma kararının yürütmesi durdurulmuştu. Davada İkinci kere yapılan keşif ve bilirkişi incelemesi neticesinde bilirkişi raporu taraflara tebliğ edildi. Raporda Bükreş Merkez Cami’nin modern Türk mimarlığının mütevazi fakat çarpıcı yorumlarından biri olduğu vurgulanarak, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine göre korunması gerekli kültür varlığı olduğu bildirildi.

Bilirkişi raporunu değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, şunları söyledi:

“Bilirkişi raporu kamu yararına sevindiricidir. Modern mimarlık eseri camiler gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. Ankara 7. İdare Mahkemesi, daha önce mahkemeye sunulan bilirkişi raporunu yeterli bulmayarak, yeni bilirkişi incelemesi istemişti. Yeni bilirkişi raporunda,  Bükreş Merkez Cami’nin Türk mimarlığının mütevazi fakat çarpıcı yorumlarından biri olduğuna dikkat çekilerek, mahkemeye Bükreş Merkez Cami’nin korunması gerekli kültür varlığı olduğu görüşü sunulmuştur. Yeni rapor kamu yararı adına sevindiricidir. Merkez Cami’nin gerçek değeri ortaya konulmuştur. Hakikati yeni rapor gözler önüne sermiştir” diye konuştu.

Modern Türk mimarlığının mütevazi fakat çarpıcı yorumlarından biridir

Candan, bilirkişi raporunda yer alan “Dikdörtgen planlı bir oturum alanı üzerinde ve topoğrafyanın eğim çizgilerinden de azami ölçüde yararlanarak konuşlandırılan yalın ve kübik geometrik tasarım, her ne kadar zamanla bozulmuş ve değişmiş olsa da, halihazırda içinde yer aldığı kentsel mekanın fiziki dokusu ve çevresindeki yeşilin oluşturduğu doğal peyzajla hala uyumlu gabarisi, kullanılan traverten yapı malzemesindeki özenli duvar işçiliği, Osmanlı Çağı revzenlerine gönderme yapan dışlıklar şeklinde tasarlanmış geometrik örgülü pencere donatıları, kıble cephesine belli aralıklarla yerleştirilmiş ve Osmanlı çağına özgü kuş evlerine gönderme yapan modern ve soyutlanmış birer eleman olarak tasarlanmış duvar nişleri, harim bölümünde Selçuklu çağı Ortaçağ mimarlığının uzak anılarını saygılı ve avangarde bir üslupla 20.yüzyıla taşıyan turkuaz renkli yatay dikdörtgen çini levha kaplamalarıyla bütün yüzeyi yekpare bir mihraba dönüştürmek üzere tasarlanmış duvarı, bugün tümüyle ortadan kaldırılmış durumda olsa da vaktiyle kuzey, doğu ve batı duvarlarındaki estetik zevke hitap eden amber renkli küçük dikdörtgen levhalardan oluşan mermer kaplamaları ve zarif ahşap parapetiyle kadınlar bölümündeki iç mekan renk derinlik ve tasarım katan boyutlarıyla bir bütün olarak Merkez Cami, modern Türk mimarlığının mütevazi fakat çarpıcı yorumlarından biridir. 2863 sayılı  Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine göre hiç şüphesiz  korunması gerekli kültür varlığıdır’ ifadelerine dikkat çekti.

Candan, “Modern mimarlık eseri camilere yönelik büyük bir tehdit söz konusu. Modern mimarlık eseri camiler gelecek kuşaklara aktarılmalıdır. Mimarlar Odası olarak sorumluluklarımızı yerine getirmeye devam edeceğiz”  dedi.

 TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Basın Birimi