Mimar Sinan'ın çok boyutlu mimarlığı masaya yatırıldı

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Mimar Sinan’ı vefatının 436. yılında, Prof. Dr. Ali Uzay Peker’in konuşmacı olduğu  “Koca Sinan: Evrensel ve Yerel Bağlamda Bir Mimar” başlıklı söyleşiyle andı.

Etkinliğe Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Derya Başyılmaz, Mimarlar Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyeleri Zeynep Taş Gökdoğan, Halis Kayısı, Görkem Aytekin, Şeyda Emekci, Oğuzhan Bozdağ, Arzuhan Burcu Gültekin ve çok sayıda mimar katıldı.

Mimar Sinan’ın mimarlık algısı;  yapı, estetik, sembolizm, planlama açısından çok boyutludur 

ODTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof Dr. Ali Uzay, yaptığı sunumda "Mimar Sinan’ın mimarlık algısı, yapı, estetik, sembolizm, planlama açısından çok boyutludur. Mimar Sinan hakkında ciltlerce kitap yazabilirsiniz. O bir derya" dedi. 

Peker sözlerine şöyle devam etti:

"Mimar Sinan'ın mimarlık eğitiminde de mimarlık merkezinde de çok merkezi bir yerde olması gerekiyor. Türkiye’de hak ettiği değeri görmüyor.  Mimarlık tarihçilerinin ilgi alanında kalıyor ne yazık ki. Mimar Sinan bugünkü mimarlık tartışmalarının bir parçası değil. Efsanevi karakter olarak mimarların atası ama Mimar Sinan'ın tasarım macerası ve nasıl bir mimarlık ortaya koyduğu çok paylaşılmıyor. Mimarlar Sinan mimarlığı üzerinden bir kavramsal çerçeve oluşturup, bu çerçeve üzerinden mimarlığı tartışmamız lazım. Mimarlık camiası Mimar Sinan'ın değerini günümüz tartışmalarının parçası kılarak bilebilir. En azından bazı referanslarla Mimar Sinan mimarisi üzerinden mimarlığı okuyarak birbirimiz arasında paylaşımlar yapmalıyız. " 

Mimar Sinan'ı  en iyi camilerindeki yaratıcılığı üzerinden tanıyabilirsiniz 

"Evrensel ve yerel nasıl olabilir? Genel geçer kültür dağarcığı ile yerelden topladığı deneyimlerle birikimlerle nasıl birleştirildiğini ele aldım" diyen Peker, sözlerine şöyle devam etti:

"Mimar Sinan küresel bir aktör müdür? Yerel aktör müdür? Bu ikisini nasıl birleştiriyor? Günümüz mimarlığında nasıl olabilir? Bunun üzerine konuşacağız. Mimar Sinan yaptığı seyahatlerde coğrafya zenginliği açısından çok şey deneyimlemiştir. Mimar Sinan mimarlığı deneyimlediklerinin mimarlığıdır. Mimar Sinan mimarlığı binlerce yıllık bir Ortadoğu geleneğinin mimarlığıdır. Mimar Sinan eserlerini analiz eden, daha önceki dönemler olan Osmanlı, Selçuklu, Bizans ve Roma bilen bir birisi için Mimar Sinan'ın tarzı ve üslubunu anlamak daha kolaydır. Mimar Sinan da farklı bir dokunuş var. Mimar Sinan 16. yy Osmanlığı mimarlığın da özünü teşkil ediyor, onun geldiği yüksek noktayı teşkil ediyor."

Peker, "Mimar Sinan kervansaraylar köprüler, yapmıştır. Mimar Sinan'ın en iyi tahlil edeceğimiz eserler camileridir. Mimar Sinan'ı in iyi camilerindeki yaratıcılıkları üzerinden tanıyabilirsiniz. Mimar Sinan’ın mimarlığının yaratıcılığını konuşturduğu alan, o kubbeli anıtsal büyük gösterişli camilerdir. Onlar üzerinden Mimar Sinan gelişim alanını da görebilirsiniz" diye konuştu.

Peker daha sonra Mimar Sinan'ın eserleri üzerinden mimari değerlendirmeler yaparken, eserlerin depreme dayanaklılığına ilişkin örnekler de sundu.

Mimar Sinan evrensel olduğu için çok büyük dehadır 

Peker, "Bir binanın ruhu yoksa ne yerel ne evrensel değerler yoktur. Özgün bir eser olması için ikisinin de olması gerekir. Mimar Sinan mimarlığı çok büyük bir mimarlıktır. Umarım yeni nesiller onun mimarlığını iyi anlayabilirler. Mimarlığın evrensel değerleri çok güzel anlatılabilir. Mimar Sinan evrensel olduğu için çok büyük dehadır" diyerek sözlerini sonlandırdı. 

Mimarlık yaparken geçmişten çıkaracağımız çok ders var

Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Derya Başyılmaz, sunumun ardından şöyle konuştu:

"Hayranlıkla izledim, işini aşkla yapmak bu olsa gerek, çok büyük keyif aldık. Sinan eserleri  için geçmişten bu yana araştırma yapmalıyız. Sinan da binlerce yıl öncesinden geçmiş dönemleri okumuş ve iyi bir gözlemci olmuştur. Aynı şekilde bizimde bugün mimarlık yaparken geçmişten çıkaracağımız çok ders vardır. Geçmişi çok iyi analiz ederek bugünün teknolojileriyle biz de bunları harmanlayabiliriz ve özgün eserler yaratabiliriz. Hocam  'Bir binanın ruhu yoksa ne yerel ne evrensel değerler yoktur, özgün bir eser olması için ikisinin de olması gerekir' dedi. Uzay hocamdan şunu rica edeceğim Ankara'daki Cenab-ı Ahmet Paşa Cami Mimar Sinan eserlerinden biridir. Uzay hocamda uygun görürse Bursa İstanbul dahil Mimar Sinan eserlerini birlikte ziyaret etmek isteriz" 

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şube Basın Birimi