Yarışmalar Dizini, yayınlanmasından seneler önce başlatılmış bir çalışmanın zaman içerisinde değişmiş, dönüşmüş sonucudur. Türkiye’deki mimarlık yarışmaları üzerine çalışmalar tabii ki ne bu çalışma ile başlamış, ne de bu çalışma ile sonlanacaktır. Bu Dizin'in asli amacı Cumhuriyet tarihi ile başlayarak Türkiye’de açılan yarışmaların elden geldiğince kapsamlı ve mümkün olduğunca eksiksiz bir dökümünü ortaya koymak idi. Bu sayede hem Cumhuriyet tarihinin kendini yazma aşamasında nasıl ve ne temellerle hangi yapılarını yarışmalar üzerinden kurgulamayı seçmiş olduğu ortaya çıkacak, hem de sivil mimarlığın en azından yarışmalar alanı içerisindeki değişim ve dönüşümü gözler önüne serilecekti. Ne var ki bu kitap, ele aldığı zaman aralığının genişliği ve buna bağlı olarak bir araya topladığı malzemenin miktarı da göz önüne alındığı durumda kabul edileceği üzere bir tarihi araştırma kitabı olmaktan çok, bir referans kitap olarak tasarlanmıştır.

Bundan seneler önce TMMOB Mimarlar Odası bünyesinde başlatılmış olan Y-ARGEM (Yarışmalar-Araştırma Geliştirme Merkezi) çalışmaları bu kitabın çıkartılmasının ardındaki temel fikirlerin ortaklığı noktasında bu çalışmanın öncüsü sayılabilir. Aynı zamanda o dönemde yapılmış olan araştırmalar da genişletilerek şu andaki Dizin’in belkemiğini oluşturmuştur.

Pek çok farklı dönemde, farklı ekiplerce biraraya getirilmiş dokümanların derlenip, toparlanması ile yayınlanmaya hazır hale gelmiş olan Dizin için ‘bir ortak çaba’ demek yanlış olmaz diye düşünüyoruz. Y-ARGEM sonrasındaki ilk çalışmalar, Mimarlar Odası Ankara Şubesi tarafından dosya konusu “Yarışmalar” olan Eylül 2003 tarihli Bülten için mimarlık öğrencileri ile başlatıldı. Ancak zaman içerisinde, çalışmanın çapının Bülten’de yayınlanması düşünülenin çok ötesinde olduğu görüldü. Bu nedenle çalışmanın, başka bir boyutta ele alınarak, “Yarışmalar Dizini” kitabı olarak yayınlanmasına karar verildi. Daha önceden yapılmış bütün araştırmaların kontrollerinin yapılması ve tüm Dizin'in eksiklerinin tamamlanmasıyla bugünkü halini almış olan bu kitap, bütün bu süreçler ve çabaların sonucudur.

Her ne kadar eksiksiz ve hatasız olmak amaçlanmış olsa da, bu isteğin ne kadarının gerçekleşmiş olduğu ancak tarihi birinci elden yaşamış, dergi ve bültenlerde yayımlanmamış veya yayımlanamayacak hikayeleri görmüş ve tatmış, bütün bu süreçlere tanık olmuş mimarlar tarafından söylenebilir. Bu araştırmada yararlanılan kaynakların temelini Mimarlar Odası Kütüphanesi’nde bulunan süreli yayınlar, kitaplar ve çeşitli dönemlerde arşivlenmiş yarışma şartnameleri, jüri raporları ve yarışma tutanakları oluşturmaktadır. Bunun yanısıra çeşitli alanlardaki eksik bilgilerin giderilmesi için İnternet üzerindeki mimarlık ile ilgili sitelerden de yararlanılmıştır.

Bu çalışma TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi'nin bu alanda yapmayı tasarlamakta olduğu bir Yarışmalar Veri Tabanı çalışmasına da temel oluşturmaktadır. Bu yayının gelecekte basılması olası yeniden basımları için de Yarışmalar konusu ile ilgilenen tüm mimarlardan destek ve görüşlerini beklemekteyiz.

Ayrıca buradan Sayın Orhan Dinç'e ve Nermin Çelik’e basım öncesi son okumaları ve düzeltmeleri için ve çalışmanın birçok farklı aşamasında bu konuda yapmış olduğu tezden yararlanılmış olan Elif Özçelebi'ye teşekkür ederiz.

TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi